Ngoài thời gian bán hàng, Lại Văn Dương (trái) còn là một chân sút nổi tiếng của đội bóng thanh niên Việt Nam tại Romania. (Ảnh: Hương Giang/Vietnam+)

Tại Romania chỉ có gần 600 người Việt sinh sống và làm ăn, đây là quốc gia vùng Đông và Trung Âu có số lượng người Việt Nam ít nhất.

Cũng như ở Tchèque hay Ba Lan, người Việt Nam tại Romania chủ yếu làm kinh doanh. Bà con sống chan hòa và luôn thắm tình đoàn kết. 

Bảy giờ sáng, khu chợ Dragosul, cách trung tâm thủ đô Bucharest của Romania khoảng 10km, bắt đầu mở cửa. Cùng với người Trung Quốc, người Thổ Nhĩ Kỳ, bà con người Việt đều có quầy hàng ở đây, chủ yếu là quần áo, giày dép, đồ chơi trẻ em. Hàng hóa phần lớn nhập từ Trung Quốc, Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ.

Dragosul hoạt động hàng ngày từ 7 giờ sáng đến 16 giờ chiều từ thứ Hai đến thứ Bảy. Khu này trước kia là Trung tâm thương mại Europa, sau người Trung Quốc đầu tư vào đây nên đổi tên thành Dragosul (Con Rồng theo tiếng Romania). 

Người Việt kinh doanh tại khu chợ Dragosul xuất thân từ những thành phần khác nhau. Có người trước kia từng học tập tại Bulgaria, Romania, sau khi chủ nghĩa xã hội ở Đông Âu sụp đổ thì quay lại Bucharest kiếm sống bằng kinh doanh.

Có người là con cái của cán bộ sứ quán Việt Nam thời những năm 80 sau đó ở lại làm ăn kinh doanh. Sau khi cuộc sống ổn định, họ đưa anh em, họ hàng sang và hình thành một cộng đồng người Việt ở thủ đô Bucharest. Chẳng hạn như gia đình anh Minh, chị Liên, định cư tại Bucharest từ hơn 20 năm nay, hiện đã là một đại gia đình gồm hơn 50 người. 

Các gia đình người Việt ở đây đều kinh doanh ổn định, sắm được nhà, được xe, con cái được đi du học tại Mỹ, Anh. Cuối tuần, cả đại gia đình lại tụ họp ăn uống, thăm hỏi nhau. Tết Âm lịch, phụ nữ, trẻ em đều mặc áo dài đứng lễ trước bàn thờ tổ tiên. Dù sống xa quê hương nhưng nét đẹp truyền thống văn hóa Việt Nam vẫn được gia đình duy trì. 

Cầu nối của tình cộng đồng

Với môt cộng đồng gồm khoảng 600 người, bà con người Việt ở Romania hầu như đều quen biết nhau và sống tương thân, tương ái. Những niềm vui, nỗi buồn của các gia đình đều được cả cộng đồng sẻ chia, động viên. Điều này cũng là nhờ sự nỗ lực của Hội người Việt Nam tại Romania trong việc gắn kết bà con.

Hội người Việt Nam tại Romania được thành lập từ đầu những năm 1990 và thực sự là cầu nối đoàn kết của cộng đồng người Việt ở đây. Lãnh đạo Hội đều là những con người tâm huyết, nhiệt tình. Sự tận tình, lòng nhiệt huyết của các anh chị cùng những thành viên khác đã tạo nên sự sôi nổi cho các hoạt động của Hội. 

Vào tất cả các ngày lễ lớn của dân tộc, Hội đều tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao để bà con có dịp gặp gỡ, chuyện trò, cùng uống với nhau chén rượu, cùng cất lời ca, tiếng đàn. Qua đó bà con càng thêm gắn bó, yêu thương nhau.

Bên cạnh đó, Hội còn tổ chức lớp học tiếng Việt cho trẻ em, giáo viên là các lưu học sinh Việt Nam hiện đang học tập tại Bucharest. Nhờ đó, các em nhỏ, dù sinh ra và lớn lên tại Bucharest nhưng vẫn nói giỏi tiếng Việt và hiểu những truyền thống của dân tộc. 

Ngoài ra, Hội cũng gắn bó mật thiết với Hội Sinh viên Việt Nam tại Romania nên huy động được sức mạnh và trí tuệ của thanh niên Việt Nam trong các hoạt động cộng đồng. 

Anh Điện Văn Hùng, Chủ tịch Hội người Việt Nam tại Romania cho biết bà con sinh sống tại Romania đều có giấy tờ hợp pháp, không có người sống lưu vong nên cuộc sống khá ổn định. 100% bà con là hội viên và tham gia tích cực vào các hoạt động cộng đồng mà Hội tổ chức vào các dịp lễ 30/4-1/5 ; Quốc khánh 2/9, rằm Trung Thu, Tết Nguyên đán. 

Để có được những hoạt động bổ ích cho cộng đồng, không thể không nói đến sự giúp đỡ tận tình của Đại sứ quán Việt Nam ở Bucharest. Sứ quán giống như một ngôi nhà chung với cánh cửa luôn rộng mở chào đón mọi người. Mọi hoạt động của Hội, của thanh niên, đều được Sứ quán tạo điều kiện. 

Theo ông Trần Quang Việt, tham tán công sứ, Hội người Việt Nam tại Romania hoạt động năng động, có trách nhiệm, luôn cố gắng phát huy bản sắc dân tộc ở nước sở tại để quảng bá hình ảnh tốt về đất nước, con người Việt Nam. 

Sứ quán luôn theo sát các hoạt động của cộng đồng người Việt Nam, giúp đỡ họ trong những trường hợp cần thiết và điều quan trọng tạo cho mọi người cảm giác như được trở về ngôi nhà của mình mỗi khi bước qua cánh cổng của Sứ quán.

Niềm tự hào của người Việt

Dù phải bôn ba kiếm sống nơi đất khách quê người nhưng bà con người Việt luôn chú trọng đầu tư học tập cho con cái. Ở Bucharest, ai cũng nhắc tới gia đình anh Trần Văn Lữ và chị Bạch Thị Hà với ba người con trai đều là những học sinh xuất sắc của Romania. 
 

Vợ chồng anh Lữ, chị Hà trong quầy hàng của mình. (Ảnh: Hương Giang/Vietnam+)

Mới đây, con trai út của anh chị, cháu Trần Bạch Nguyên, sinh năm 2003, là thành viên đội tuyển quốc gia Romania tham dự cuộc thi Olympic Toán học trẻ khu vực Balcan năm 2017 và giành huy chương vàng. 

Quê ở Nghệ An, anh Lữ vốn là lưu học sinh Việt Nam tại Romania thời kỳ 1975-1981, sau đó làm việc tại Viện thiết kế Bộ Xây dựng. Trong một dịp trở lại thăm trường cũ, gặp bạn bè xưa, tình đất, tình người Romania đã níu kéo nên anh Lữ cùng vợ quyết đình quay lại Romania lập nghiệp. 

Nhờ sự giúp đỡ của anh em, bè bạn, cuộc sống của gia đình anh Lữ dần ổn định. Anh chị hiện có một quầy hàng tại chợ Dragosul và con cái học hành giỏi giang, ngoan ngoãn. 

Ba người con của anh chị đều là những học sinh xuất sắc về toán học. Cậu con cả sinh năm 1995 hiện đang học tập tại Mỹ. Cháu thứ hai Trần Bạch Hải (sinh năm 1999) và Trần Bạch Nguyên đều giành huy chương vàng cho Romania trong các cuộc thi Olympic Toán học khu vực Balkan.

Với anh Nguyễn Ngọc Bảo, 56 tuổi, sống tại Bucharest từ năm 1993, thì con cái cũng là niềm tự hào của gia đình. Cậu con trai lớn của anh (sinh năm 1995) hiện trở thành nhân viên của UNICEF sau cuộc thi tuyển căng thẳng cùng với nhiều thanh niên châu Âu khác. Còn cậu thứ hai (sinh năm 1996) hiện đang là sinh viên Đại học kinh tế ở Bucharest.

Những đứa trẻ giỏi giang không chỉ là niềm tự hào riêng của gia đình mà con mang vinh dự cho cả cộng đồng người Việt Nam ở Bucharest. Đó cũng là một trong những lý do mà người Việt Nam được chính quyền sở tại ưu ái hơn công dân các quốc gia khác./.

HƯƠNG GIANG/ROMANIA (VIETNAM+)