Trước khi xung đột Ukraine nổ ra, Tổng thống Pháp Macron nỗ lực điện đàm với người đồng cấp Nga Putin nhằm ngăn chiến sự vào phút chót song không thành.

Cuộc điện đàm trong không khí "đầy căng thẳng" giữa hai lãnh đạo diễn ra hôm 20/2, chỉ 4 ngày trước khi chiến sự bùng phát, được các trợ lý của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron ghi hình lại ở Điện Elysee, thủ đô Paris. Đoạn video sẽ được công khai trong bộ phim tài liệu về quá trình Tổng thống Pháp xử lý khủng hoảng Ukraine, phát sóng trên France 2 TV vào ngày 30/6.

"Ông Vladimir, điều đầu tiên là..." Tổng thống Macron tìm cách bày tỏ quan điểm trong cuộc điện đàm. "Nghe này Emmanuel," Tổng thống Nga Vladimir Putin cắt ngang.

Tổng thống Macron được nhiều người ủng hộ vì luôn duy trì thái độ cởi mở với ông Putin. Macron từng mời người đứng đầu Điện Kremlin tới thăm dinh thự của mình hồi năm 2019.

Đối với Moskva, Tổng thống Macron là "người đối thoại chất lượng", như lời nhận xét của ông chủ Điện Kremlin, theo một quan chức cấp cao Pháp am hiểu vấn đề.

Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron bắt tay ở Berlin, Đức, ngày 19/1/2020. Ảnh: AFP.

Ở phần đầu cuộc điện đàm, ông Macron tỏ ra thẳng thắn. "Trước hết, tôi muốn biết ông nhìn nhận tình hình ra sao, hãy thẳng thắn như chúng ta vẫn làm, nói cho tôi biết ý định của ông là gì", Tổng thống Pháp nói.

"Tôi có thể nói gì? Bản thân ông cũng tự thấy điều gì đang xảy ra đấy thôi", Tổng thống Nga trả lời, cáo buộc Ukraine phá vỡ thỏa thuận Minsk vốn được ký nhằm giảm quy mô cuộc xung đột bùng phát ở miền đông Ukraine từ năm 2014.

Ông Putin cũng chỉ trích Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, cáo buộc Kiev tìm cách sở hữu vũ khí hạt nhân. "Trên thực tế, người đồng cấp Zelensky yêu quý của chúng ta không làm gì để thực hiện thỏa thuận Minsk và đang nói dối ông", ông chủ Điện Kremlin nói thêm, đồng thời cáo buộc Macron tìm cách sửa đổi thỏa thuận Minsk.

"Tôi không biết cố vấn pháp lý của ông có học luật hay không! Về phần tôi, tôi chỉ quan tâm đến những gì đã được ghi bằng giấy trắng mực đen và cố gắng tuân thủ", Tổng thống Pháp trả lời.

Ông Putin sau đó lập luận rằng các bên tham gia thỏa thuận cần xem xét những đề xuất của phe ly khai ở miền đông Ukraine. "Nhưng chúng tôi không quan tâm đến đề xuất từ phe ly khai", Macron phản bác.

Bất chấp không khí căng thẳng, người đứng đầu Điện Elysee vẫn nỗ lực đóng vai trò hòa giải, cho biết sẽ thúc giục Tổng thống Zelensky "xoa dịu tình hình", không chỉ trong lực lượng vũ trang, mà cả trên mạng xã hội. "Đừng làm bất cứ điều gì gây kích động trong những giờ, những ngày tới", ông Macron nhấn mạnh với Putin.

Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) hội đàm với người đồng cấp Pháp Macron tại Moskva, thủ đô Nga, ngày 7/2. Ảnh: AFP.

Kết thúc điện đàm, ông Macron gợi ý tổ chức một hội nghị thượng đỉnh giữa ông Putin và Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ông Putin không phản đối, song không định ngày cụ thể, nhấn mạnh cuộc gặp cần được chuẩn bị kỹ lưỡng.

Điện Elysee sau đó thông báo với truyền thông rằng các bên đã đạt thỏa thuận về nguyên tắc để tiến hành cuộc gặp thượng đỉnh Biden - Putin, song cuộc gặp này đã không xảy ra.

Đoạn cuối của cuộc điện đàm diễn ra khá thân thiện. "Dù sao cũng cảm ơn ông, chúng ta sẽ giữ liên lạc, có việc gì cứ gọi cho tôi", ông Macron nói.

"Cảm ơn ngài Tổng thống", ông Putin chuyển sang nói tiếng Pháp. "Thành thực mà nói, tôi chuẩn bị chơi khúc côn cầu, tôi đang trò chuyện với ông từ nhà thi đấu thể thao, trước khi bắt đầu trận đấu. Nhưng trước hết tôi sẽ trao đổi với các cố vấn".

Chỉ 4 ngày sau cuộc điện đàm, Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ngày 24/2 nhằm "phi quân sự và phi phát xít hóa Ukraine". Ông Macron sau đó tiến hành thêm một số cuộc gọi với ông Putin, song hiện không tiếp tục nỗ lực này.

"Chúng tôi đã không thuyết phục được ông ấy và ông ấy đã tấn công Ukraine", Tổng thống Macron nói với các nhà làm phim. "Tôi đã từng nghĩ rằng có thể tìm ra một hướng giải quyết với ông Putin thông qua các cuộc thảo luận bằng lòng tin và lý trí".

Đức Trung (vnexpress)