Nằm tại khu phố cổ thuộc Prague 1 (người Việt quen gọi là Praha), Khu Do Thái là một địa điểm đậm dấu ấn lịch sử của cộng đồng người Do Thái tại thủ đô của CH Czech.

Các khu Do Thái có từ lâu đời ở Praha

Nơi này đáng thu hút khách viếng thăm vì đây là tượng đài lịch sử của người Do Thái tại Châu Âu được bảo tồn tốt nhất.

Các khu Do Thái có từ lâu đời, đặc biệt được chú ý trong thời thời Phục Hưng, vì họ có niềm tin tôn giáo khác với cộng đồng Thiên Chúa giáo, khi đó đang ảnh hưởng mạnh trong hệ thống chính trị, xã hội, văn hóa Châu Âu. Trải qua từng thời kỳ và tùy vào chính quyền tại từng thành phố mà những khu Do Thái này có những chức năng và giới hạn khác nhau.

Hệ thống tường bọc kín khu Do Thái…

Tuy nhiên, phần lớn những khu này thường được xây dựng và thiết kế thiếu tiện nghi, với những căn hộ nhỏ bé chen cạnh những con đường hẹp. Người dân Do Thái sống nơi này như một tiểu vương quốc với luật lệ, tín ngưỡng riêng.

Đền thờ, trường học, cơ quan hành chính và cả nghĩa trang cũng gói gọn trong không gian của khu được một hệ thống tường thành bao bọc, cách biệt với thế giới bên ngoài.

… Và tạo sự cách biệt với cộng đồng bên ngoài

Tại Praha, Khu Do Thái được gọi là vùng Josefov. Những người Do Thái đầu tiên định cư tại Czech được ghi nhận từ cuối thế kỷ 10. Nhưng khi phong trào bài xích chủ nghĩa Do Thái thời Phục hưng ở châu Âu nổi lên thì cộng đồng Do Thái tại Prague cũng không tránh khỏi những phân biệt.

Trải qua nhiều thăng trầm, cũng có thời gian được tạo điều kiện phát triển, cộng đồng người Do Thái tại Prague tiếp tục duy trì và có những thời kỳ vàng son vào thế kỷ 16.

Đền thờ Hồi giáo cổ trong khu vực - Ảnh: Steve

Sau nạn diệt chủng người Do Thái của Phát xít Đức, rồi Tiệp Khắc tách thành hai quốc gia độc lập Slovakia và Cộng hoà Czech, mối quan hệ ngoại giao giữa Czech và Israel tốt đẹp hơn. hững người Do Thái còn mai danh ẩn tích tại Czech bắt đầu sống công khai trở lại và thu hút những người phân tán nhiều nơi trở về.

Bảo tàng Do Thái

Vườn Do Thái là một điểm du lịch độc đáo trong khu Do Thái tại Czech. Đây chính là nghĩa trang của nhiều người Do Thái ở Prague từ thế kỷ thứ 15 - 18, dành cho cả dân thường lẫn người nổi tiếng. Tuy nhiên, mức độ giàu nghèo hoặc cấp bậc của người qua đời được thể hiện trên kiểu dáng mộ.

Một góc vườn Do Thái

Điều đặc biệt của nghĩa trang này là có nhiều tầng (12 tầng, ước tính có 12.000 ngôi mộ). Có thể nhìn thấy nghĩa trang khi đi trên đường phố do độ cao vượt bờ tường phía trong.

Theo luật Do Thái, lăng mộ người chết thường không được di dời, huỷ, nên khi hết quỹ đất, người sống tiếp tục làm những lớp mộ mới chồng lên để chôn cất người chết.

Một góc nghĩa trang vươn cao nhìn từ khu bán đồ lưu niệm cho khách du lịch

Những ngôi mộ đá rêu phong và phong cách sinh hoạt của người Do Thái hiện diện nơi Khu Do Thái là nguồn cảm hứng sáng tác vô tận cho những hoạ sĩ người Czech từ thế kỷ 18. Chính nhờ những tác phẩm nghệ thuật của họ để lại mà trung tâm bảo tồn Do Thái có thêm nhiều thông tin liên quan trong lịch sử của cộng đồng người Do Thái tại đây.

Nhiều kiểu mộ xen lẫn trong vườn

Cạnh nghĩa trang còn có dãy phòng tưởng niệm dài như một hành lang hun hút màu trắng. Bầu không khí lặng lẽ bao trùm, dù người vào ra tấp nập. Trước cửa phòng có bảng hướng dẫn người tham quan giữ im lặng và không được chụp hình.

Một gian trong phòng tưởng niệm

Danh sách các nạn nhân bị tử hình

Phía bên trong là những bức tường trắng ghi tên hàng triệu người Do Thái bị sát hại trong các cuộc diệt chủng do Đức Quốc xã tiến hành. Không còn bất cứ vết tích nào còn lại, trừ hàng tên được viết bằng mực đen, đỏ, vàng xen kẽ, dày kín trên tường.

Bài, ảnh: Kim Dung (Tin Nóng)