Tại cuộc họp ngày hôm qua (10/5 theo giờ Praha), các đảng trong liên minh cầm quyền tại Cộng hòa Séc đã không đạt được thỏa thuận giải quyết được khủng hoảng chính trị liên quan tới số phận của Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính Andrej Babis mà Thủ tướng đề xuất sa thải.

Hạ viện Séc cũng thông qua nghị quyết cáo buộc ông Babis nói dối và lạm dụng truyền thông hạ uy tín của đối thủ chính trị. Cùng ngày, hàng chục nghìn người biểu tình đòi chính phủ sa thải ông Babis.

Tại cuộc họp, đại diện Phong trào ANO của Bộ trưởng Tài chính Andrej Babis đề nghị hủy thỏa ước liên minh ba đảng cầm quyền hiện nay. Tuy nhiên đề nghị này ngay lập tức bị lãnh đạo Đảng Dân chủ xã hội (CSSD) – đảng lớn nhất trong liên minh cầm quyền – bác bỏ. Còn đại diện Đảng Dân chủ Thiên chúa giáo (KDU-CSL) đề nghị Phong trào ANO cần có ứng cử viên thay thế ông Babis trong trường hợp Tổng thống Milos Zeman đồng ý với đề xuất của Thủ tướng Bohuslap Sobotka sa thải ông.

Thủ tướng Sobotka cho biết ông vẫn muốn duy trì chiếc ghế Bộ trưởng Tài chính cho Phong trào ANO, nhưng với điều kiện Bộ trưởng mới không có liên quan gì tới tập đoàn hóa chất, thực phẩm và truyền thông Agrofert nơi ông Babis đang bị điều tra trốn thuế trước đây.

Mặc dù chưa thống nhất cách thức giải quyết khủng hoảng hiện nay, song cả ba đảng trong liên minh cầm quyền đồng ý duy trì chính phủ hiện tại và không muốn tiến hành bầu cử sớm.

Ngoài ba đảng trong liên minh cầm quyền nói trên, lãnh đạo hai đảng đối lập ODS và TOP 09 cũng cho rằng giải pháp duy nhất để giải quyết cuộc khủng hoảng hiện nay là sa thải Bộ trưởng Tài chính Babis khỏi nội các và nhà tỷ phú này cũng nên rút lui khỏi vũ đài chính trị.   

Cùng ngày, Hạ viện Séc đã tổ chức một phiên họp bất thường thảo luận về những lùm xùm liên quan tới Bộ trưởng Tài chính Babis, trong đó có các đoạn băng rò rỉ gần đây cáo buộc ông Babis thao túng báo chí ém nhẹm thông tin nhạy cảm về các đối thủ chính trị. Phiên họp này do hai đảng ODS và TOP 09 đề xuất và họ đều coi các đoạn băng ghi âm này là một vụ scandal lớn trên chính trường Séc.

Sau nhiều giờ tranh luận gay cấn, Hạ viện Séc thông qua nghị quyết kết luận Bộ trưởng Babis đã nói dối công luận và lạm dụng truyền thông để hạ thấp uy tín các đối thủ chính trị. Hạ viện cũng đề nghị Tổng thống Zeman tuân thủ Hiến pháp và thực hiện không chậm chễ đề xuất của Thủ tướng Sobotka sa thải Bộ trưởng Tài chính Babis.

Trước nghị trường, Bộ trưởng Tài chính Babis khẳng định ông sẽ không từ chức, đồng thời tuyên bố sẽ tiếp tục theo đuổi cuộc chiến chống tham nhũng ở quốc gia này. Nhà tỉ phú của Séc cho rằng ông là mục tiêu của một chiến lược bôi nhọ trước thềm bầu cử Quốc hội vào tháng 10 tới và ông đã phát đơn khởi kiện liên quan tới vụ băng ghi âm.

Trong khi đó, hàng chục nghìn người dân Séc đã xuống đường biểu tình tại thủ đô Praha và nhiều thành phố lớn khác của Séc đề nghị Tổng thống Zeman tôn trọng Hiến pháp, và đề nghị Chính phủ sa thải Bộ trưởng Tài chính Andrej Babis. Các cuộc biểu tình rầm rộ diễn ra sau khi Tổng thống từ chối sa thải ông Babis theo đề nghị của Thủ tướng, và nói rằng ông chỉ làm việc này sau khi liên minh cầm quyền hủy bỏ thỏa ước ba đảng của mình. Tổng thống cũng bị thủ tướng cáo buộc đứng về phía ông Babis trong các vụ tranh cãi này.

Tối muộn 10/5 (theo giờ Praha), Tổng thống triệu tập một cuộc họp nữa của lãnh đạo ba đảng trong liên minh cầm quyền để giải quyết cuộc khủng hoảng hiện nay. Tuy nhiên, cuộc họp cũng không mang lại kết quả nào. Tổng thống đưa ra hai giải pháp, nhưng hai đảng Dân chủ xã hội và Dân chủ Thiên chúa giáo giữ nguyên quan điểm: tranh cãi hiện nay là do Phong trào ANO gây ra và họ phải là người giải quyết. Theo lãnh đạo hai đảng này, Bộ trưởng Tài chính Babis phải rời nội các sớm.  

Trong một diễn biến khác, một số nghị sĩ đã kêu gọi Tổng thống Milos Zeman hoãn chuyến công du kéo dài một tuần tới Trung Quốc để giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị hiện nay. Đáp lại lời kêu gọi đó, Tổng thống Zeman nói rằng ông vẫn sẽ đi thăm Trung Quốc như dự kiến, bắt đầu vào ngày 11/5. Đáng chú ý, cả ba Bộ trưởng Ngoại giao, Nội vụ và Y tế của đảng Dân chủ xã hội (CSSD) đều thông báo hủy tháp tùng tổng thống thăm Trung Quốc vào sát ngày khởi hành./.

Hữu Bình/VOV-Praha