Tối 24 tháng 9, tại Hội trường Đông Đô ở Praha, những người Việt từng làm việc ở ČKD Praha đã lại tổ chức gặp mặt, sau gần 3 năm thời kỳ covid, trong không khí thật cảm động và vui vẻ với khoảng 200 người tham dự. Họ là những người đã từng quản lý lao động hay thực tập sinh, đã từng làm việc ở ČKD Praha từ khi sang đây ở độ tuổi rất trẻ 17, 18 hay cả những người trên  40 tuổi.

Ngoài những người định cư tại Séc còn có những người từ Đức, Áo hay cả từ Việt Nam cũng đến tham dự. Có người ở Việt Nam nhưng có chị ở Đức đã nhờ chị thay mặt mình tới dự, hay cả vợ của người quá cố đã từng làm ở ČKD.

Ông Vũ Minh Tuấn trưởng ban liên lạc của những người Việt Nam ở ČKD ở Séc sang Séc năm 1974 đã khai mạc và chào mừng những người tới dự.

Có là lẽ một trong những người cao tuổi nhất tại buổi gặp mặt là bà Phạm Thị Hồng hiện 78 tuổi khi sang Séc năm 1988 đã hơn 40 tuổi, từng làm việc ở ČKD 4 năm, rồi chuyển sang làm tại nhà máy kẹo Orion 4 năm nữa rồi ra ngoài buôn bán, rồi lại vào nhà máy gà ở Libuš 1 năm. Khi chợ Sapa hình thành thì bà bỏ nhà máy ra ngoài. Năm 1998 bà đón người nhà sang và lại kinh doanh – mở nhà hàng.

Bà Hồng ở Séc từ ngày đó đến nay. Ở ČKD có ít phụ nữ làm việc và đa phần sau khi học nghề xong thì quay trở về Việt Nam. Ở byt Modice là 600 người, hotel Kosic 400 người nữa. Bà chia sẻ rằng: Trong thời gian làm việc ở các nhà máy, người Séc rất tốt, họ chỉ bảo chúng tôi tới nơi tới chốn. Đi vệ sinh thế nào, hay ăn mặc đi đứng, mặc quần áo ngủ thì không được ra khỏi nơi ở. Các thầy cô giáo dạy tiếng Séc thì rất nhiệt tình vui vẻ. Tôi rất có cảm tình với người Séc ở đây. Cuộc sống tại đây rất tốt, rất thích vì rất thanh bình, khí hậu trong lành sạch sẽ. Cuộc gặp mặt rất vui, đến đây nhiều người nhận ngay ra tôi.

Ông Lê Duy Kỳ là 1 trong 4 người quản lý người Việt trước đây có mặt trong buổi gặp gỡ xúc động nhắc lại: Từng có 20 người trong số họ quản lý tới 30 ngàn người Việt ở đây. Ông cảm động khi nhắc lại những người trong ban quản lý thuở nào giờ người mất người còn. Vào thời điểm đó trong các nhà máy ČKD có vài chục ngàn công nhân với nhiều nhà máy trải khắp Séc. ČKD sản xuất thiết bị công nghiệp nặng như đầu tầu diesel Lokomotiva cho Việt Nam.

Thực tập sinh mà ở Việt Nam đã là giáo viên dạy nghề, kỹ sư vào nhà máy thực tập 3 năm và họ chiếm khoảng 20 phần trăm người Việt ở Tiệp khắc khi đó. Chương trình học nghề 3 năm và 3 năm tiếp thực tập.

Nhiều người trong buổi gặp mặt đã phát biểu cảm tưởng, kể về những kỷ niệm những ngày xưa hay chia sẻ những điều bổ ích để có thể nhận được trợ cấp hay hưu trí lúc tuổi già ở Séc. Những câu chuyện giữa họ như không muốn dứt, họ muốn thời gian buổi giao lưu như dài thêm hay sớm lại có thể gặp mặt nhau.

ČKD ngày nay thay đổi rất nhiều, không còn như những ngày xưa nữa, nhưng những ký ức của người Việt từng làm việc và học tập ở đó vẫn còn mãi. Từ khắp mọi miền đất nước Việt nam đến nơi đây, họ đã trải qua thời kỳ thanh xuân tươi đẹp nhất tại Séc và sau rất nhiều năm gắn bó, nước Séc đã trở thành quê hương thứ 2 của họ. Hiện ai tới thăm lại nơi đã từng gắn bó nhiều năm trước sẽ chỉ có thể thấy chút ít hình dáng bên ngoài của nơi đầy kỳ niệm này.

Nhân dịp này, ban tổ chức cuộc gặp mặt cũng đã trao quà cho những người từ 70 tuổi trở lên đã từng quản lý, lao động và thực tập sinh tại ČKD Praha.  

Được biết ngày 2 tháng 10 cũng có buổi gặp mặt của anh chị em ČKD tại Hà Nội.

Mai Lan (secviet)

Một số hình ảnh: