Dưới đáy biển Baltic rải rác mìn, bom và thùng vũ khí hóa học từ Thế chiến thứ hai, có thể gây ra thảm họa sinh thái khi chúng bị ăn mòn theo thời gian. Tờ báo Ba Lan Gazeta Wyborcza viết. Theo đó, 40 đến 100 nghìn tấn có thể nằm ở nhiều nơi khác nhau ở Baltic, số lượng chính xác rất khó ước tính. Việc xác định chính xác tất cả các vị trí đặt chúng cũng khó không kém.
Nhật báo Ba Lan viết: “Sau Hội nghị Potsdam, các binh sĩ Liên Xô, những người đã thanh lý các kho đạn ở Ba Lan và Đức, chịu trách nhiệm về việc „vô hiệu hóa“ vũ khí hóa học của Đức".
Theo ông, lưu vực Gotland, nằm giữa Thụy Điển và các nước Baltic, lần đầu tiên được chọn làm khu vực chính của bãi rác. “Tuy nhiên, tuyến đường được chứng minh là quá dài đối với người Nga. Hàng tấn thùng được thả từ tàu tại các vị trí ngẫu nhiên dọc theo các tuyến đường của đoàn tầu,“ tờ báo viết. Các thùng chứa vũ khí hóa học sau đó bị nước cuốn đi cho đến khi gỗ bị phân hủy, rồi cuối cùng chúng bị chôn vùi ở đâu đó dưới đáy Baltic.
Những nơi khác xảy ra vụ đánh chìm vũ khí là lòng chảo Bornholm, nằm ở phía đông đảo Bornholm của Đan Mạch, nơi, theo các tài liệu chính thức của Liên Xô, khoảng 40 nghìn tấn vũ khí đã bị chìm ở độ sâu khoảng một trăm mét dưới bề mặt nước biển. Hàng chục tấn trong số chúng cũng nằm trong lưu vực Gdańsk gần Ba Lan.
Thùng và mìn với khí mù tạt
Trong trường hợp vũ khí hóa học, theo Gazeta Wyborcze, đây chủ yếu là các thùng khí mù tạt, bom mìn trên không chứa vũ khí hóa học (đặc biệt là khí mù tạt và asen). Tờ báo lưu ý: “ Những chất này nguy hiểm như thế nào, đã được phát hiện hơn một lần bởi các ngư dân trên bán đảo Hel, những người tò mò về những phát hiện trong lưới, đã mở các thùng chứa, kết thúc là bị bỏng.“
Các nhà khoa học từ Viện Hàn lâm Khoa học Ba Lan đã tiến hành nghiên cứu từ năm 2011 đến năm 2019, theo đó, một quả bom khí mù tạt làm ô nhiễm nước trong bán kính lên tới 70 mét, giết chết hệ động thực vật dưới nước. Theo Giáo sư Jack Beldowski thuộc Viện Đại dương học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Ba Lan, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng ở những khu vực tìm thấy vũ khí cũ, dịch bệnh xảy ra ở cá thường xuyên hơn. Beldowski giải thích: “Chúng có nhiều ký sinh trùng hơn, các bệnh ngoài da do vi khuẩn, tổn thương mô.“
Các nhà khoa học cảnh báo rằng trong những năm qua, bom, đạn sẽ bị ăn mòn và thải ra biển Baltic các chất hóa học nguy hiểm. Theo Gazeta Wyborczi, các quan chức và nhà khoa học Ba Lan đã thảo luận vấn đề này tại một cuộc họp bất thường của Ủy ban Khí hậu Thượng viện vào cuối tháng 7. Lãnh đạo tỉnh Pomeranski, ông Mieczyslaw Struk tuyên bố rằng vũ khí hóa học ở Baltic là một quả bom hẹn giờ tích cực cần phải được xử lý. Theo ông, xác tàu chìm có đầy thùng nhiên liệu cũng là một vấn đề.
Một vấn đề trên toàn thế giới
Gazeta Wyborcza nhớ lại rằng cơ quan Kiểm toán Tối cao Ba Lan năm ngoái đã khiển trách các nhà chức trách vì không muốn giải quyết vấn đề. Tuy nhiên, chính phủ đảm bảo rằng họ đang theo dõi tình trạng ô nhiễm của biển Baltic và theo đó, không có mối đe dọa nghiêm trọng nào.
Giáo sư Beldowski chỉ ra rằng đây là một vấn đề toàn cầu và theo ông, không quốc gia nào có thể xử lý việc thải bỏ các chất hóa học một mình. Tờ báo viết rằng, hoạt động thu hồi những vũ khí này sẽ tiêu tốn hàng tỷ euro. Beldowski tin rằng: “Việc rút vũ khí hóa học nên dựa trên một quỹ quốc tế, nhờ đó các vùng biển và đại dương trên toàn thế giới sẽ được làm sạch vũ khí”.
Và ông chỉ ra rằng vấn đề sẽ không tự biến mất. "Sẽ có lúc cần phải hành động. Các hợp chất nguy hiểm được thải ra biển liên tục, vấn đề là một câu hỏi về quy mô. Nếu mọi thứ được giải phóng cùng một lúc và một thảm họa sinh thái xảy ra, hoặc chúng sẽ được giải phóng dần dần”, nhà khoa học cảnh báo. “Ngay cả khi chúng ta giả sử một kịch bản lạc quan, ở những nơi rò rỉ, ô nhiễm sẽ ảnh hưởng đến hệ sinh thái biển. Nhưng nó sẽ rải rác hơn và lan rộng ra theo thời gian. Sẽ có ít cá hơn hoặc chúng sẽ bị bệnh nhiều hơn, hệ sinh thái sẽ yếu hơn, đa dạng sinh học sẽ giảm đi”, Beldowski cảnh báo.
MP (tổng hợp)
|