Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki cáo buộc Na Uy kiếm lời “bất công” từ dầu khí nhờ cuộc xung đột Ukraina.

Cơ sở của công ty khí đốt Na Uy Gassco ở Emden, Đức. Ảnh: Getty Images

Na Uy nên chia sẻ lợi nhuận “quá mức" mà họ kiếm được khi giá dầu và giá khí đốt tăng cao trong bối cảnh xung đột giữa Nga và Ukraina đang diễn ra - RT dẫn lời Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki cho biết tại Đại hội Đối thoại Thanh niên Quốc gia hôm 21.5.

“Nhưng liệu chúng ta có nên trả cho Na Uy số tiền khổng lồ cho khí đốt - nhiều hơn gấp 4 hoặc 5 lần so với số tiền chúng ta đã trả một năm trước không? Điều này thật tệ hại” - Thủ tướng Morawiecki nói, đồng thời tuyên bố rằng mức lợi nhuận từ dầu khí “quá mức” sẽ đạt trên 100 tỉ euro (106 tỉ USD) trong năm nay đối với một quốc gia có 5 triệu dân như Na Uy.

“Họ nên chia sẻ những khoản lợi nhuận dư thừa này. Điều này không phải là bình thường, đó là sự bất công, gián tiếp từ cuộc chiến do Nga bắt đầu” - Thủ tướng Ba Lan nói.

Ông Morawiecki cũng kêu gọi những người Ba Lan trẻ tuổi nên đứng lên và làm xấu hổ “những người bạn” Na Uy của họ về lợi nhuận từ khí đốt để thúc đẩy Oslo chia sẻ lợi nhuận này.

“Hãy viết cho những người bạn trẻ của bạn ở Na Uy. Họ nên chia sẻ (lợi nhuận) ngay lập tức” - ông Morawiecki tuyên bố và nói thêm rằng lợi nhuận không nhất thiết phải được chia sẻ với Ba Lan mà với Ukraina.

Trong khi đó, công ty khí đốt chính của Ba Lan, PGNiG SA do nhà nước kiểm soát, đã chứng kiến ​​lợi nhuận Ebitda (lợi nhuận trước thuế, khấu hao và lãi vay) tăng gần gấp đôi trong quý 1.2022, đạt khoảng 2,19 tỉ USD, theo Bloomberg. Lợi nhuận chủ yếu do chi nhánh của PGNiG ở Na Uy tạo ra, chiếm gần một nửa con số khổng lồ nói trên.

Hơn nữa, Ba Lan đã tích cực tích trữ khí đốt trước khi bị Nga cắt đứt, hãng Gascade của Đức báo cáo rằng dòng khí đốt ngược tăng đột biến vào cuối tháng 4. Nga cắt khí đốt sang Ba Lan vào tháng trước sau khi Warsaw từ chối thanh toán bằng đồng rúp theo cơ chế mới do Nga triển khai để đáp trả các lệnh trừng phạt của Châu Âu.

Nhu cầu khí đốt ở Ba Lan tăng đều trong những năm gần đây khi nước này nỗ lực loại bỏ dần các thiết bị đốt than cũ. Warsaw dự kiến ​​sẽ hoàn thành đường ống dẫn khí đốt từ Na Uy vào cuối năm nay, một dự án lớn được kỳ vọng sẽ giúp Ba Lan giảm bớt sự phụ thuộc vào khí đốt của Nga.

Trong khi đó, doanh thu từ khí đốt của Nga dự kiến ​​đạt mức cao mới trong năm nay. Tờ Les Echos của Pháp dẫn lời các nhà phân tích của Citibank cho biết, Nga có thể kiếm được kỷ lục 106 tỉ USD từ việc bán khí đốt cho các nước Châu Âu vào năm 2022 do giá năng lượng tăng mạnh.

Theo bài báo, thu nhập từ bán khí đốt dự kiến ​​sẽ gần gấp đôi so với năm ngoái. Phân tích không tính đến lợi nhuận từ việc bán các mặt hàng khác của Nga, chẳng hạn như dầu mỏ, than đá và các khoáng sản khác.

Theo Les Echos, bất chấp các lệnh trừng phạt và cảnh báo về một lệnh cấm vận sâu rộng đối với năng lượng của Nga, 27 quốc gia EU vẫn tiếp tục chi khoảng 200 triệu USD mỗi ngày cho tập đoàn năng lượng Nga Gazprom.

Tương lai xuất khẩu năng lượng của Nga có thể bị đe dọa bởi các lệnh trừng phạt - những lệnh đã có cũng như các hạn chế mới tiềm tàng - mà Mỹ và các đồng minh đặt ra đối với Mátxcơva sau khi nước này tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraina.

Nga đã đưa ra các biện pháp đáp trả, bao gồm yêu cầu thanh toán tiền khí đốt bằng đồng rúp, chia các quốc gia áp đặt lệnh trừng phạt Nga thành hai nhóm - nhóm chấp nhận các điều khoản mới và nhóm không chấp nhận. Nga cắt hoàn toàn khí đốt sang Phần Lan, Ba Lan và Bulgaria do các nước này từ chối tuân thủ các điều khoản thanh toán mới. Khoảng một nửa trong số 54 khách hàng mua khí đốt Nga đã tuân thủ cơ chế thanh toán bằng đồng rúp, theo Phó Thủ tướng Nga Alexander Novak.

Song Minh (LĐO)