Các công nhân dấu tên, chủ yếu là người Nam Á, cho biết số giờ ghi trên bảng lương của họ thường ít hơn số giờ làm việc thực tế.

Hàng nghìn người từ Nam Á đang làm việc cho ngành công nghiệp quả mọng ở Odemira, Bồ Đào Nha, cung cấp cho các công ty bao gồm cả Driscoll’s.

Theo một cuộc điều tra của Guardian, các công nhân nông trại ở Bồ Đào Nha dường như đã làm việc bất hợp pháp trong nhiều giờ để hái những loại quả mọng bán cho các trang trại Marks & Spencer, Tesco và Waitrose với mức lương thấp hơn mức tối thiểu.

Các công nhân, chủ yếu đến từ Nam Á, là trụ cột của ngành công nghiệp quả mọng trị giá 200 triệu bảng Anh của Bồ Đào Nha, sử dụng tới 10.000 người di cư. Họ đã bị thu hút đến Bồ Đào Nha nhờ luật nhập cư cho phép người nước ngoài thuộc mọi quốc tịch có được địa vị hợp pháp (và cuối cùng là quyền công dân) thông qua việc làm toàn thời gian và nộp thuế.

Trong khi họ mơ về cái mà một số người gọi đùa là “hộ chiếu mâm xôi”, nhiều lao động nhập cư lo ngại việc thay đổi công việc sẽ làm mất hiệu lực đơn xin cư trú của họ, cho dù phải trải qua các điều kiện làm việc bóc lột.

Alberto Matos, người đứng đầu văn phòng khu vực của tổ chức bảo vệ quyền người di cư Solidariedade Imigrante, cho biết việc thiếu lao động Bồ Đào Nha trên các cánh đồng trồng các loại quả mọng là điều không có gì đáng ngạc nhiên. "Không ai muốn trở thành nô lệ tại đất nước của họ", ông nói

Trong hai chuyến thăm từ tháng 9 đến tháng 11 năm 2021, Guardian đã nói chuyện với hơn 40 nam giới và phụ nữ từ Ấn Độ và Nepal, được tuyển dụng trực tiếp hoặc thông qua các cơ quan trung gian, tại các trang trại trên khắp Odemira, một khu vực ở phía nam Bồ Đào Nha, nơi tập trung các nhà hàng Nam Á và các dịch vụ chuyển tiền quốc tế.

Bằng chứng mà Guardian đưa ra cho thấy rằng những công nhân bị trả lương thấp hơn hoặc làm việc nhiều hơn giới hạn thời gian làm thêm giờ tối đa đã làm việc cho ít nhất ba trang trại cung cấp quả mọng cho các siêu thị châu Âu thông qua công ty Driscoll's có trụ sở tại California.

Mức lương tối thiểu hợp pháp cho công nhân nông nghiệp trong khu vực vào năm 2021 là 680 euro/tháng, nhưng Guardian đã thấy 14 bảng lương từ tháng 5 tới nay dường như cho thấy những người lao động kiếm được dưới mức lương tối thiểu quốc gia chung của Bồ Đào Nha cho năm 2021 là 665 euro/tháng.

“Trước khi đến đây, tôi nghĩ làm việc ở Bồ Đào Nha là một công việc tốt”, một công nhân làm việc tại một trong những trang trại trả lương thấp hơn mức lương tối thiểu hợp pháp cho biết. "Tôi làm việc nhanh, và họ không trả tiền cho tôi".

Hàng tháng, lao động này phải gửi cho bố mẹ ở Ấn Độ bất cứ thứ gì có thể. “Nếu tôi không [gửi tiền] thì bố mẹ tôi sẽ không có thức ăn”.

Tờ Guardian cũng thấy 7 bảng lương cho thấy những người làm việc vượt quá thời gian làm thêm giờ tối đa được phép ở các trang trại cung cấp cho Driscoll's. Một nhân viên đã làm thêm hơn 300 giờ một tháng, theo bảng lương của họ, cao hơn nhiều so với 60 giờ một tuần được luật pháp Bồ Đào Nha cho phép ở Odemira.

Một công nhân khác trong trang trại cung cấp dịch vụ cho Driscoll's tuyên bố ông chủ của anh ta đã sa thải anh ta vào tháng 10 năm ngoái sau khi anh ta từ chối làm quá thời gian cho phép.

Quản lý tại một trong những trang trại có vẻ như trả lương thấp cho công nhân cho biết rằng các loại quả mọng của họ cuối cùng được bày bán trên các kệ hàng ở Waitrose, M&S và Tesco .

Thời gian làm việc dài và mức lương thấp trong bảng lương dường như vi phạm các tiêu chuẩn phúc lợi lao động của Tesco , M&S và Waitrose , cũng như nhà cung cấp của họ là Driscoll’s .

Waitrose, Tesco và M&S là thành viên của Sáng kiến Đạo đức trong ​​Thương mại (ETI), quy định rằng người lao động phải được trả lương và phúc lợi đáp ứng các tiêu chuẩn pháp lý quốc gia hoặc tiêu chuẩn ngành, tùy theo mức nào cao hơn.

Luật ETI cũng quy định rằng người lao động không được làm việc quá 60 giờ trong bất kỳ khoảng thời gian bảy ngày nào, ngoại trừ trường hợp được luật pháp quốc gia cho phép và các thỏa thuận tập thể được thương lượng tự do với các tổ chức lao động đại diện cho phần lớn lực lượng lao động.

Những người nông dân được Guardian phỏng vấn cũng nêu lên những lo ngại về sức khỏe và sự an toàn trong trang trại.

Ba người giám sát, mỗi người chịu trách nhiệm quản lý các đội khoảng 40–75 người hái quả mọng ở hai trang trại, cho biết họ chưa được đào tạo về sơ cứu và không biết cách sử dụng các hộp sơ cứu tại chỗ. Bằng chứng do Guardian đưa ra cho thấy hai trang trại cung cấp các loại quả mọng cho các siêu thị châu Âu thông qua Driscoll's.

Hai công nhân tại các trang trại cung cấp cho Driscoll's tuyên bố họ phải nhập viện sau khi phản ứng dị ứng nghiêm trọng với ong đốt, nhưng cả hai được cho là tiếp tục phải làm việc gần hàng chục tổ ong. Một công nhân cho biết sau khi thông báo cho ông chủ về tình trạng của mình nhưng vẫn phải tiếp tục làm việc gần các tổ ong của trang trại bất chấp rủi ro đi kèm. 

“Tôi sợ hãi”, anh nói. Theo hiểu biết của anh, không có thuốc chữa dị ứng tại chỗ, chỉ có paracetamol và thuốc sát trùng.

Berry Gardens, M&S, Tesco và Waitrose cho biết họ đang khẩn trương điều tra các cáo buộc và sẽ thực hiện bất kỳ hành động nào cần thiết để đảm bảo các tiêu chuẩn của họ về phúc lợi công nhân được đáp ứng.

Người phát ngôn của Driscoll cho biết những người trồng trọt của họ phải tuân thủ luật pháp và tiêu chuẩn địa phương, bao gồm tiền lương, thời gian làm thêm giờ cũng như sức khỏe và an toàn tại nơi làm việc. 

Người phát ngôn cho biết tất cả những người trồng trọt ở Odemira sẽ phải đối mặt với một cuộc kiểm tra kỹ lưỡng hơn vào đầu mùa vụ năm nay. Và họ đã làm việc với chính quyền địa phương và quốc gia, chính phủ, các tổ chức phi chính phủ nhập cư và các hiệp hội người trồng để cung cấp “các kênh thông tin liên lạc an toàn để ngăn chặn và tố cáo lạm dụng và quấy rối”.

Lusomorango, một tổ chức sản xuất các loại quả mọng của Bồ Đào Nha cho biết họ lên án bất kỳ hành vi nào trái với những quy định trong quy tắc ứng xử và luật pháp của mình và rằng họ sẽ tiếp tục, thông qua các cơ chế kiểm toán bên ngoài và của riêng mình, để giám sát hoạt động của các nhà sản xuất và sẽ đi kèm với việc này bằng các hành động đào tạo, nâng cao nhận thức và thông tin để ngăn chặn và sửa chữa mọi tình huống không tuân thủ.

Hương Lan (nongnghiep)