Nông nghiệp là lĩnh vực mà chàng trai Nguyễn Hoàng Duy lựa chọn. Giờ đây, du học tại Nga, Duy không chỉ theo đuổi nghiên cứu về khả năng chống chịu mặn của cây trồng mà còn ấp ủ khát vọng góp sức xây dựng một nền nông nghiệp sạch, hiện đại và bền vững cho quê hương.

Chàng trai có vóc dáng cao lớn và gương mặt thân thiện. Anh cho biết mình đang học về nông nghiệp, Thạc sĩ ngành Sinh lý Thực vật, tại ĐH Nông nghiệp Quốc gia Nga mang tên K.A.Timiryazev. 

Con đường đến với nông nghiệp

Sao lại chọn nông nghiệp, một ngành không phải là “thời thượng” đối với giới trẻ bây giờ? Nguyễn Hoàng Duy tâm sự rằng: nông nghiệp chính là trái tim của quá trình sản xuất. Khi còn là học sinh lớp 3 của một ngôi trường tiểu học ở thành phố Thanh Hóa, Duy được biết tới nhà khoa học Lương Định Của và những câu chuyện về ông qua sách giáo khoa khiến cậu bé Duy trở nên yêu thích nông nghiệp.

Năm 2010, khi mới 10 tuổi, xem phim “Bí thư Tỉnh ủy”, cậu ấn tượng với nhân vật Kim – nguyên mẫu của Bí thư tỉnh ủy Kim Ngọc, người luôn trăn trở về đồng ruộng và cuộc sống của nông dân. Những câu chuyện đó khơi gợi trong Duy khát vọng cống hiến cho quê hương, đất nước.

Nguyễn Hoàng Duy làm việc trong khu thực hành cây giống của trường 

Từng có ước mơ làm thầy giáo, rồi bác sĩ y học cổ truyền, nhưng sau đó Duy chọn nông nghiệp. Khi lên đại học, được một thầy giáo từng du học ở Nga hướng dẫn; những câu chuyện về nước Nga, về các nhà bác học Nga, nền nông nghiệp tiên tiến của Nga đã khiến Duy lựa chọn hướng sang Nga du học và năm 2023, Duy được học bổng Nhà nước đi du học Thạc sĩ ngành Sinh lí Thực vật tại Nga.

Duy chọn đề tài làm luận văn thạc sĩ là nghiên cứu về khả năng chống chịu của cây dưa chuột trong môi trường đất mặn. Duy cho biết, nghiên cứu này của mình là tiền đề để ứng dụng các thành tựu khoa học để sản xuất rau xanh phục vụ những vùng đất bị nhiễm mặn và nơi hải đảo tiền tiêu của Tổ quốc.

“Hiến kế” phát triển nông nghiệp Việt Nam

Là một người trẻ luôn khát khao cống hiến, Nguyễn Hoàng Duy cũng trăn trở giãi bày về những điều mà theo anh, có thể áp dụng để phát triển nền nông nghiệp nước nhà. Bằng kinh nghiệm của bản thân, Duy chỉ ra những điểm còn hạn chế của nông nghiệp của Việt Nam như: phần lớn nông dân vẫn đang làm nông dựa trên kinh nghiệm và tư duy cũ; lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật; quy hoạch vùng trồng trọt và dự báo thời tiết phục vụ cho nông nghiệp còn chưa tốt; tình hình kiểm định nông sản chưa tốt; sản xuất chưa gắn liền với hoạt động bảo quản và chế biến nông sản; công tác thu thập nguồn gen quý còn hạn chế…

Duy mạnh dạn đề xuất: “Để Việt Nam có thể tận dụng tối đa các thành tựu khoa học nông nghiệp hiện đại, chúng ta không chỉ cần thay đổi tư duy và nâng cao nhận thức của người nông dân, mà còn cần một cuộc cách mạng toàn diện mang tính đột phá trong phương pháp tiếp cận và chính sách phát triển nông nghiệp”

Thứ nhất, cần xây dựng một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo nông nghiệp, trong đó các trung tâm nghiên cứu và doanh nghiệp công nghệ cao trở thành những “trung tâm đổi mới mở”, hợp tác chặt chẽ với cộng đồng nông dân qua các nền tảng số hóa, thực hiện chuyển đổi số toàn diện trong sản xuất và tiêu thụ. Áp dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, và blockchain (công nghệ chuỗi khối) để theo dõi, quản lý, tối ưu hóa từng khâu trong chuỗi giá trị nông nghiệp, từ giống cây trồng, phân bón, thuốc trừ sâu, đến tiêu thụ, xuất khẩu.

Thứ hai, cần thành lập các “đặc khu nông nghiệp công nghệ cao”, nơi tập trung các nhà khoa học, doanh nghiệp khởi nghiệp, và nông dân tiên phong trong các dự án thử nghiệm và ứng dụng các mô hình sản xuất mới. Những khu vực này sẽ trở thành các “trường đại học thực tế”, nơi sáng tạo và đổi mới được thúc đẩy mạnh mẽ, giúp hình thành các chuẩn mực mới về sản xuất nông nghiệp bền vững và hiện đại.

Thứ ba, cần thúc đẩy mạnh mẽ việc bảo tồn và phát triển nguồn gen quý hiếm bằng cách thành lập các “quỹ nguồn gen quốc gia”, kết hợp với công nghệ lưu trữ số hóa và trí tuệ nhân tạo (AI) để phân tích, phục tráng giống và nhân giống và mở rộng quy mô các giống cây trồng, vật nuôi đặc biệt phù hợp với biến đổi khí hậu và thích ứng cao.

Thứ tư, cần xây dựng một hệ thống chính sách đột phá, khuyến khích các doanh nghiệp công nghệ, các cuộc thi khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực nông nghiệp, đồng thời áp dụng các hình thức tài chính mới như quỹ đầu tư mạo hiểm, hợp tác chiến lược quốc tế để rót vốn vào các dự án nông nghiệp công nghệ cao.

Để thực hiện những bước đột phá này, chúng ta cần một chiến lược quốc gia dài hạn, rõ ràng, có tầm nhìn xa trông rộng, kết hợp giữa chính sách, công nghệ và cộng đồng. Mỗi người dân, từ nông dân đến các nhà khoa học, doanh nghiệp, chính quyền đều phải đoàn kết vào một “liên minh đổi mới sáng tạo quốc gia”, nơi sức mạnh tập thể sẽ giúp đất nước vươn lên trở thành trung tâm nông nghiệp hiện đại, tự chủ, sáng tạo và bền vững.

Tích cực đóng góp cho cộng đồng, dù ở bất cứ đâu

Ở Nga, Nguyễn Hoàng Duy luôn tích cực tham gia các hoạt động của Đoàn thanh niên, Hội sinh viên Việt Nam, Hội người Việt và Đại sứ quán Việt Nam tại LB Nga. Là thành viên của câu lạc bộ “6730 – Đồng hành cùng du học Nga” (trực thuộc Hội sinh viên Việt Nam tại Nga), Duy nhiệt tình tư vấn cho các bạn sinh viên có nguyện vọng du học Nga về thủ tục, giấy tờ và chia sẻ kinh nghiệm sống để sớm thích nghi với môi trường mới. Duy cũng thường xuyên hỗ trợ phiên dịch cho cộng đồng người Việt tại Nga, giúp đỡ thủ tục hành chính và cập nhật các quy định pháp luật của Nga cho bà con.

Là Bí thư Chi Đoàn và Phó trưởng ban Văn hóa của Hội đồng Sinh viên Quốc tế tại trường, Duy luôn cố gắng hết mình để góp phần nâng cao phong trào sinh viên quốc tế tại trường, đồng thời quảng bá vẻ đẹp văn hóa, lịch sử Việt Nam đến bạn bè quốc tế.

Duy tích cực tham gia mọi hoạt động văn hóa, văn nghệ ở trường 

Mới đây, tham gia Cuộc thi “Olympic tiếng Nga như ngoại ngữ Quốc tế lần thứ XI “Chúng ta nói tiếng Nga” với chủ đề dành cho các thí sinh thi trực tuyến “Lòng yêu Tổ Quốc nghĩa là gì” do Trường Đại học Tambov tổ chức; Duy đã giành được giải Nhất. Cuộc thi này do cô giáo Elena Leonidovna Cherkashina giới thiệu và khuyến khích Duy tham gia.

Duy bày tỏ những cảm xúc chân thành về đất nước và trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với Tổ quốc, trong đó nhấn mạnh rằng tình yêu quê hương là giá trị thiêng liêng, luôn cháy bỏng trong trái tim mỗi người và thể hiện qua những hành động cụ thể hàng ngày để góp phần xây dựng đất nước ngày càng phát triển, mạnh giàu hơn.

Thúy Hoa/VOV