Hạ viện Séc với sự ủng hộ của các dân biểu SPD, ČSSD, KSČM, Trikolóra và 36 dân biểu của ANO đã thông qua luật bắt các cửa hàng trên 400 mét vuông từ năm tới, phải bán trên 55% số thực phẩm có nguồn gốc từ Séc. Hạn ngạch này sẽ được tăng lên đến 73% trong năm 2028.
8 nước thành viên của EU gồm cả Đức, Pháp, Ba Lan qua đường ngoại giao đã phản đối Séc vì luật này vi phạm nguyên tắc thị trường chung của EU. Nếu luật của Séc được thông qua, Séc sẽ có nguy cơ bị kiện và bị phạt nặng.
Những người làm ra luật này muốn "ủng hộ nông nghiệp" Séc. Tuy nhiên các nhà phân tích cho rằng người tiêu dùng sẽ bị thiệt thòi, việc tự cung tự cấp thực phẩm nông nghiệp là rất tốn kém và nguy hiểm. Chủ tịch Liên hội thương mại và du lịch Séc, ông Tomáš Prouza cho rằng các nhà vận động hậu trường cho các nhóm lợi ích thực phẩm nông nghiệp Séc đã phạm lỗi quá lớn "đá bóng về cho thủ môn bắt".
Một mâu thuân nữa là sau một năm rưỡi, sẽ đến phiên CH Séc làm chủ tịch EU, 80% lượng xuất khẩu của Séc hướng vào EU. Bản thân chính phủ Séc đã đưa ra mục tiêu của kỳ lãnh đạo này là giảm bớt các hàng rào giữa các nước trong thị trường chung EU.
Hạn ngạch đối với thực phẩm của Séc có thể gây tranh cãi ở Brussels. Ủy ban Châu Âu đã 2 lần cảnh báo
Đề xuất đưa ra một hạn ngạch bắt buộc thực phẩm của Séc trong việc cung cấp cho các siêu thị vừa được Hạ viện đề xuất lên Thượng viện. Tuy nhiên, nó đã được theo dõi bởi Ủy ban Châu Âu trong một thời gian dài. Ủy ban đã hai lần cảnh báo trong một bức thư nội bộ rằng sự thay đổi này sẽ vi phạm các nguyên tắc cơ bản của thị trường chung.
Người phát ngôn của Ủy ban châu Âu nói: “Việc di chuyển tự do các sản phẩm nông nghiệp trên thị trường chung là điều cần thiết để đảm bảo an ninh lương thực trên toàn Liên minh, và các hạn chế địa phương dưới bất kỳ hình thức nào đều phản tác dụng”.
Người này không muốn bình luận về sửa đổi, mà đã được biểu quyết bởi các nghị sĩ. "Ủy ban sẽ phân tích luật pháp của Séc ngay sau khi nó được thông qua. Người phát ngôn của chúng tôi không thể suy đoán vào lúc này,“ người phát ngôn nói thêm
Tuy nhiên, ban điều hành EU đã lo lắng về việc sửa đổi trong một thời gian dài. Họ đã cảnh báo hai lần - vào tháng 7 và tháng 10 năm ngoái - bằng các thư nội bộ phản đối những thay đổi.
Họ lưu ý rằng Séc rõ ràng sẽ vi phạm các nguyên tắc cơ bản của thị trường chung. Lệnh dừng đến gần từ Brussels không thể gây bất ngờ cho các nhà lập pháp Séc.
Việc sửa đổi luật Thực phẩm dự kiến rằng các cửa hàng tạp hóa lớn sẽ phải cung cấp ít nhất 55% chủng loại từ các nhà sản xuất Séc cho các mặt hàng được chọn từ năm tới.
Hạn ngạch sau đó sẽ tăng dần lên 73% trong những năm tới. Điều này cũng áp dụng đối với các loại thực phẩm mà Séc không tự cung tự cấp được, chẳng hạn như dâu tây, thịt lợn hoặc một số loại rau nhất định. Những người ủng hộ thay đổi hứa hẹn sẽ hỗ trợ nông nghiệp Séc.
Phân biệt đối xử bị cấm
Ủy ban Châu Âu không phản đối việc người tiêu dùng Séc ưa chuộng các sản phẩm của Séc mà ngược lại, Ủy ban châu Âu ủng hộ việc mua sắm tại địa phương trong chiến lược nông nghiệp bền vững của mình. Theo đó, việc nhập khẩu thực phẩm qua đường dài sẽ làm giảm giá trị dinh dưỡng và tăng tác động của khí hậu.
Tuy nhiên, sự thay đổi của Séc đang đi theo con đường buộc các nhà sản xuất trong nước tạo lợi thế hơn so với cạnh tranh nước ngoài. Như các nguồn tin của EU đã mô tả, sự phân biệt đối xử chống lại các nhà sản xuất thực phẩm từ các nước Liên minh châu Âu khác vi phạm các nguyên tắc cơ bản của thị trường chung, mà các nhà xuất khẩu của Séc có quyền tiếp cận tự do. Ngoài ra, các biện pháp tương tự bị cáo buộc có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng trên quy mô toàn châu Âu.
Do đó, Thủ tướng và chủ tịch phong trào ANO, Andrej Babiš, cũng phản đối đề xuất này. "Một số nghị sĩ cho rằng đây là một bước đi hữu ích đối với nông dân Séc, nhưng rất tiếc họ đã nhầm. Nếu thay đổi này có hiệu lực, nó sẽ có nghĩa là các biện pháp trừng phạt đáng kể đối với Séc, và ngay cả các nhà sản xuất và người tiêu dùng Séc về lâu dài sẽ không được hưởng lợi từ các hạn chế đối với việc di chuyển tự do hàng hóa trong Liên minh châu Âu," ông Babiš viết.
Ngoài SPD, ČSSD, KSČM và Tricolór, 36 thành viên của phong trào ANO cũng đã bỏ phiếu ủng hộ sửa đổi.
Các vụ kiện sắp xảy ra
Nếu luật được thông qua, Ủy ban châu Âu muốn giải quyết việc vi phạm luật châu Âu bằng đàm phán. Tuy nhiên, nếu không thành công, về mặt lý thuyết, tranh chấp có thể kết thúc trong một vụ kiện và trong trường hợp thua kiện trước tòa, sẽ bị phạt tiền. Điều này thường được tính cho mỗi ngày mà một quốc gia vi phạm các tiêu chuẩn.
Do đó, các biện pháp trừng phạt có thể đạt đến tỷ lệ rất lớn. Séc cũng có thể kiện các nước khác về hành vi phân biệt đối xử. Theo báo HN, các đại sứ đã phàn nàn về việc sửa đổi bổ sung bởi tổng cộng 8 quốc gia Liên minh châu Âu, bao gồm cả những quốc gia lớn nhất.
Séc sẽ đảm nhận vị trí chủ tịch Liên minh châu Âu trong một năm rưỡi. Đồng thời, chính phủ dự định đưa việc dỡ bỏ các rào cản trong thị trường nội địa vào các ưu tiên chính của Séc. Hơn 80% hàng hóa xuất khẩu của Séc là sang thị trường Liên minh châu Âu.
MP (tổng hợp)
|