Hàng nghìn người đã biểu tình ở Chisinau trước quốc hội, nơi các nghị sĩ trung thành với tổng thống sắp mãn nhiệm của Nga đã tước bỏ quyền lực chủ chốt của người kế nhiệm thân phương Tây. Động thái của họ nhằm ngăn chặn Tổng thống mới, bà Maia Sandu, kiểm soát cơ quan mật vụ quyền lực. Hãng tin AP cho biết đề xuất do đảng Xã hội cầm quyền đệ trình đã được 51 trong số 101 thành viên quốc hội chấp thuận, hãng tin AP cho biết thêm rằng phe đa số ủng hộ chính phủ cũng đã thông qua ngân sách nhà nước cho năm tới mà không cần bàn cãi.

Cuộc bỏ phiếu sát sao phản ánh sự chia rẽ chính trị sâu sắc giữa phe thân Nga và thân phương Tây ở một trong những quốc gia nghèo nhất châu Âu. Moldova, nằm giữa Romania và Ukraine, đã nổi lên như một địa điểm chiến lược chính trị đối với cả phương Tây và Nga kể từ khi độc lập khi Liên Xô sụp đổ, theo các hãng tin.

Những người xã hội của chính phủ biện minh cho động thái này bằng cách nói rằng quyền kiểm soát cơ quan mật vụ trong hệ thống chính trị của quốc hội nên thuộc về quốc hội chứ không phải tổng thống. Tháng 6 năm ngoái, họ đã bỏ phiếu để chuyển giao quyền lực này từ quốc hội cho tổng thống, người vào thời điểm đó là cựu lãnh đạo đảng của họ Igor Dodon, theo đài châu Âu tự do.

Tổng thống mới đắc cử Sandu, người nổi tiếng là một nhà cải cách ủng hộ châu Âu, đã đánh bại đối thủ xã hội Dodon của bà vào tháng trước. Bà hứa sẽ cải cách và tiến bộ trên con đường tiến tới Liên minh châu Âu. Ngay sau cuộc bầu cử, bà đã khiêu khích Moscow khi nói rằng bà dự định bắt đầu đàm phán với Nga về việc quân đội Nga rời khỏi Transnistria, nơi do phe ly khai Nga kiểm soát từ đầu những năm 1990.

Dodon, người duy trì mối quan hệ thân thiết với Nga, được coi là người yêu thích của Tổng thống Vladimir Putin. AP cho biết, động thái này nhằm tước bỏ quyền kiểm soát cơ quan mật vụ của Sandu, được coi là một nỗ lực nhằm duy trì ảnh hưởng bất chấp thất bại trong cuộc bầu cử. Nhiệm kỳ của Dodon hết hạn vào ngày 23 tháng 12.

Nữ Tổng thống kêu gọi bầu cử sớm

Bà Sandu kêu gọi những người ủng hộ bà tổ chức bầu cử quốc hội sớm sẽ tước bỏ quyền lực của chính phủ hiện tại. Bà coi chính phủ là bị tham nhũng.

"Chúng tôi đã tập hợp ở đây để bảo vệ nền dân chủ của mình và quyền có một quê hương không có tham nhũng và nghèo đói cũng như quyền có một đất nước được cai trị bởi công lý," bà nói. Bà nói: “Mọi người đang chết trong bệnh viện và hết thuốc men, những người khác không có gì để ăn, nhưng đa số nghị viện đang làm việc để hạn chế quyền lực của tổng thống,” bà nói.

Nền kinh tế Moldova vốn đã yếu lại vừa phải hứng chịu đại dịch covid-19. Đất nước với dân số 3,5 triệu người, đã ghi nhận hơn 100 nghìn trường hợp được khẳng định nhiễm virus corona và hơn hai nghìn trường hợp tử vong.

Năm 2014, dưới chính phủ của liên minh thân châu Âu, Moldova đã ký một thỏa thuận với EU về các mối quan hệ chặt chẽ hơn về chính trị và kinh tế. Nhưng kể từ đó, Brussels ngày càng chỉ trích những tiến bộ kém cỏi của nước này trong việc thực hiện những cải cách cần thiết.

QT (tổng hợp)