Sợ hãi và tức giận trước đại dịch Covid-19, những người dân Italy hoài nghi đang buộc tội các bác sĩ nước này làm quá về tình trạng khẩn cấp y tế.

Chưa bao giờ, các bác sĩ và y tá tại Italy vốn được ca ngợi vì phải chịu nguy hiểm và mệt mỏi trong đợt dịch Covid-19 đầu tiên đang đối mặt với một thách thức mới khi nhiều thuyết âm mưu cáo buộc họ làm quá, thậm chí là bịa đặt về tình trạng khẩn cấp y tế trong đợt dịch thứ hai.

Những đồn đoán vô căn cứ

Trên mạng xã hội Italy đang chia sẻ rầm rộ một đoạn video, trong đó có hai người phụ nữ nói rằng họ đang ở trong phòng cấp cứu tại Bệnh viện Sacco ở Milan, một trong những thành phố chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi đại dịch ở Italy.

Video muốn chứng minh rằng phòng cấp cứu ở Bệnh viện Sacco trống rỗng, trái ngược với những gì truyền thông đăng tải nhằm cảnh báo số ca nhiễm Covid-19 đang gia tăng mạnh mẽ. Trong video, hai người phụ nữ nói rằng các bác sĩ, truyền thông và chính trị gia đã nói dối. "Họ là những kẻ khủng bố", người phụ nữ kết luận trong video.

Tuy nhiên, đoạn video này được khẳng định là giả. Các phòng bệnh trên video không phải khu vực cấp cứu của bệnh viện, nơi mà trên thực tế đã kín chỗ. Đoạn video cũng không cho thấy cảnh tưởng bên ngoài bệnh viện, nơi các xe cấp cứu thường xuyên túc trực, nối đuôi nhau để chở các bệnh nhân nguy kịch vì Covid-19.

Những cáo buộc tương tự đang lan truyền phổ biến trên Facebook, Telegram, WhatsApp và vô số phương tiện khác. Nhiều tài khoản xã hội cho rằng các xe cấp cứu ngoài đường chạy lòng vòng không có đích đến cũng như không có bệnh nhân trên xe và bật còi báo động chỉ đơn giản để dọa mọi người. Bên cạnh đó, họ chia sẻ những hình ảnh bệnh viện vắng vẻ và đồn rằng các bác sĩ đã ngụy tạo tình trạng khẩn cấp để có thể kiếm được nhiều tiền hơn.

Ông Andrea Artoni, bác sĩ huyết học làm việc tại khu Covid-19 tại Phòng khám đa khoa Milan, chia sẻ: “Nếu trong đợt dịch đầu tiên, chúng tôi được gọi là anh hùng thì bằng cách nào đó họ đã thay đổi suy nghĩ. Chúng tôi mệt mỏi, kiệt sức và cố gắng dồn hết sức lực vào việc cứu chữa các bệnh nhân”.

Theo bác sĩ Andrea Artoni, không hề dễ dàng khi phải đối mặt với đợt đại dịch thứ hai chỉ trong vòng 6 tháng sau đợt đầu tiên. “Với những người phủ nhận sự tồn tại của loại virus này, tôi khuyên họ hãy đến và tham quan một trong các phòng bệnh của chúng tôi. Đến để xem người dân mình đang qua đời vì ngạt khí, đơn độc như thế nào”, vị bác sĩ nhấn mạnh.

Những lời kêu gọi, giải thích như của bác sĩ Artoni bị những người hoài nghi bỏ ngoài tai. Những người cáo buộc tiếp tục chìm đắm trong những giả thuyết sai lầm về mức độ nghiêm trọng của đại dịch toàn cầu.

Theo họ, tình trạng khẩn cấp về y tế là một phát minh của truyền thông, một câu chuyện xuyên tạc được phát tán bởi các chính trị gia và những người quyền lực đang tìm cách thao túng thế giới từ trong bóng tối.

Xuất phát từ nỗi sợ hãi

Ông Massimo Polidoro, một nhà khoa học đồng thời là giáo sư đại học, giải thích rằng phần lớn các thuyết âm mưu nảy sinh từ việc khó chấp nhận những điều không mong muốn. “Đối với một số người, sẽ dễ dàng hơn khi tạo ra một kẻ ác trong tưởng tượng để chiến đấu thay vì một loại virus không thể trông thấy cũng không thể kiểm soát được”, ông Massimo Polidoro lập luận.

Một cuộc khảo sát gần đây cho thấy 81% người Italy nhận thấy việc phong tỏa lần thứ hai khó khăn hơn lần thứ nhất do lo lắng và không tin tưởng vào các nhà chức trách tuyến đầu đối phó với đại dịch.

Ông Luca, một chủ quán bar 43 tuổi đến từ Milan, tin rằng tỷ phú người Mỹ Bill Gates đang lên kế hoạch sử dụng vaccine Covid-19 để cấy vi mạch vào hàng tỷ người qua đó giúp ông có quyền điều khiển dân số như điều khiển từ xa. Khi được hỏi ông đã nghe lý thuyết này ở đâu và vì sao ông lại tin nó, ông Luca cho biết tin này đến từ một người bạn của ông từng học ở Mỹ và “biết mọi thứ”.

Mặc dù vẫn tuân thủ quy tắc đeo khẩu trang, ông Luca vẫn cảm thấy tức giận và thất vọng với chính phủ mà theo ông mô tả là xử lý sai cuộc khủng hoảng. Từ tháng 11, ông Luca bị buộc phải đóng cửa quán bar của mình theo các quy định phòng dịch Covid-19 mới nhất.

Không mất nhiều thời gian để những thuyết âm mưu này đi vào cuộc sống thực. Ở Milan hồi đầu tháng, một phụ nữ đã đạp vào xe cấp cứu đang chờ để chở một bệnh nhân Covid-19 và bắt đầu la hét với các nhân viên y tế, gọi họ là những “kẻ khủng bố" chuyên đi lòng vòng với tiếng còi cấp cứu để dọa mọi người.

Tổn hại đến sự phục hồi của đất nước

Ngoài những lo ngại về việc người dân thả lỏng các biện pháp phong tỏa, các thuyết âm mưu kiểu này có thể làm tổn hại đến sự phục hồi lâu dài của đất nước hình chiếc ủng này.

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Italy Pierpaolo Sileri, vào thời điểm lịch sử ngàn cân treo sợi tóc như bây giờ, những điều vô nghĩa sẽ không giúp ích gì ngoài việc khơi dậy sự ngờ vực vào các tổ chức, nhà nước, bệnh viện và những người đang chiến đấu với loại virus này.

Bác sĩ Sileri còn lo ngại trong bối cảnh xuất hiện các loại vaccine, những tin đồn thất thiệt như vậy thậm chí còn nguy hiểm hơn vì chúng có nguy cơ cản trở việc tuân thủ tiêm chủng.

Theo nghiên cứu mới, cứ 6 người Italy thì có một người cho biết họ sẽ không tiêm vaccine Covid-19 nếu nó có sẵn vào năm tới và khoảng 42% cho biết họ sẽ đợi cho đến khi hiểu rõ hơn về hiệu quả của nó. Chỉ khoảng 1/3 số người được khảo sát cho biết họ chắc chắn sẽ tiêm vaccine càng sớm càng tốt.

Tại một trung tâm y tế ở thành phố phía Bắc Italy Vercelli, một số bệnh nhân nhiễm Covid-19 vẫn không chịu tin rằng họ bị bệnh. Trong khi đó, ông Marco, một y tá ở thành phố Bergamo, cho biết ông rất bực bội vì mức độ phủ nhận căn bệnh của mọi người.

“Nếu bạn không bị nhiễm virus, tôi có thể bào chữa cho sự thiếu hiểu biết của bạn, nhưng nếu bạn đã trải nghiệm thực tế và thấy những nỗ lực, công sức của cả hệ thống y tế huy động để chống lại tình trạng khẩn cấp này, bạn không thể tiếp tục thắc mắc về nó”, ông Marco nói và khẳng định sự hoài nghi gây xúc phạm đối với các bác sĩ, y tá, với những người đã mất và những người họ yêu quý.

Ông Luigi Cavanna, trưởng khoa huyết học và ung thư tại bệnh viện Piacenza, là một trong những bác sĩ đầu tiên ở Italy đến từng nhà để giúp đỡ bệnh nhân Covid-19, khẳng định một phần nguyên nhân của sự hoài nghi là bởi các nhà chức trách ngành y.

Trong những tháng đầu của đại dịch, các bác sĩ và nhà khoa học xuất hiện trên truyền hình để giải thích về cuộc khủng hoảng đang diễn biến nhanh chóng với nhiều lập luận mâu thuẫn. Theo ông Cavanna, những thông điệp hỗn loạn đó tạo điều kiện cho những người hoài nghi đưa ra nhiều giả thuyết, đồn đoán.

Thục Anh (baoquocte)