Ý tưởng sản xuất giầy chống thấm nước làm từ bã cà phê cho thấy sức trẻ, sự tự tin, chất "độc và lạ" trong sáng tạo của một startup Việt thế hệ 9x hiện đang sống và làm việc tại Phần Lan...

Jesse Khánh Trần. (Ảnh: Nhân vật cung cấp)

Chào Jesse Khánh Trần. Anh có thể giới thiệu một chút về bản thân và công việc hiện tại ở Phần Lan?

Tôi tên là Trần Bảo Khánh, năm nay 27 tuổi, đang sinh sống và làm việc tại Helsinki - thủ đô của Phần Lan. Hiện tôi là đồng sáng lập và Giám đốc điều hành của Rens Coffee Shoe - một công ty chuyên sản xuất giày từ bã cà phê và nhựa tái chế.

Có phải trước đây anh đã đến Mikkeli để du học?

Tôi đến Mikkeli vào năm 2012 chỉ để học tại Đại Học Aalto, Mikkeli Campus. Đây là một trong những ngôi trường kinh tế có chương trình Cử nhân danh giá nhất châu Âu và có chương trình giáo dục rất sáng tạo và đặc biệt ngay cả khi so sánh với các đại học khác ở Phần Lan và châu Âu. Thêm nữa, ở thời điểm đó trường còn không thu tiền học phí của sinh viên nước ngoài và thậm chí còn trả tiền ăn ở cho tôi khi đi trao đổi sinh viên nửa năm tại Đại học Bách khoa Hong Kong vào năm 2014.

Hành trình khởi nghiệp tại nước ngoài không phải là con đường dễ dàng đối với một người Việt trẻ. Anh đã bắt đầu mọi thứ thế nào?

Tốt nghiệp Cử nhân tại Aalto Mikkeli, tôi may mắn kiếm được việc làm trong một startup quốc tế rất thành công trong lĩnh vực Ecommerce (Thương mại điện tử) của Phần Lan. Đây là một điều mà cho đến bây giờ tôi vẫn cảm thấy rất may mắn do tỉ lệ kiếm được việc làm của sinh viên quốc tế học ngành kinh tế /du lịch /thương mại tại Phần Lan rất thấp. Sau một thời gian làm việc tại công ty này, tôi xây dựng được nhiều mối quan hệ trong giới kinh doanh tại Phần Lan.

Do đó, tôi tự tin tách ra mở startup đầu tiên tên là FactoryFinder nhằm giúp đỡ các thương hiệu thời trang nhỏ ở Bắc Âu làm việc với nhà máy sạch và xanh tại Việt Nam, Trung Quốc, Đài Loan (Trung Quốc) và Ấn Độ. Từ startup này, tôi tiếp tục mở rộng thêm mạng lưới đối tác và các mối quan hệ kinh doanh. Những kinh nghiệm làm việc quý giá, mạng lưới đối tác kinh doanh và có một người đồng sáng lập tốt và hợp sở trường như Sơn Chu (CTO, CMO của Rens) đã giúp cho startup Rens hiện giờ có được những thành công bước đầu.

Hiện nay, nhiều bạn trẻ khởi nghiệp vẫn đang loay hoay tìm hướng đi cho mình. Với những trải nghiệm quý từ bản thân, anh cho rằng họ cần những gì?

Tôi cho rằng bạn cần phải chọn được người đồng sáng lập phù hợp sở trường với các kĩ năng có thể bổ sung cho kĩ năng của bạn. Bạn phải quan tâm và tin tưởng được nhân viên của mình, cũng như luôn phải chiêu mộ được những người tài giỏi. Điều tôi tự hào nhất hiện nay về công ty, không phải là sự thành công nhỏ trong lúc này mà là những nhân viên của tôi quá tài năng. Họ thậm chí còn có tinh thần “máu lửa”, hơn cả tôi – một nhà lãnh đạo startup. Đặc biệt, nếu khởi nghiệp ở nước ngoài, bạn cũng cần có một đội ngũ nhân viên quốc tế đến từ các nước khác nhau, xuất thân khác nhau và có các kinh nghiệm sống cùng kĩ năng nghề nghiệp bổ trợ lẫn nhau.

Ý tưởng về việc sản xuất giày chống thấm nước đầu tiên trên thế giới được làm từ bã cà phê đến từ đâu vậy anh?

Tôi và Sơn là sneakerheads (người mê giày thể thao) đã từ lâu. Chúng tôi gặp và nảy ra ý tưởng muốn làm một chiếc giày độc lạ chưa từng có bao giờ, phải vừa “mát”, “sáng tạo” mà vừa “sạch” dành cho giới trẻ. Nhìn xung quanh thì thấy thị trường thời trang bền vững (sustainable fashion) trên toàn thế giới quá nhàm chán. Các hãng thời trang bền vững đa phần làm ra những sản phẩm xấu, lỗi thời rồi còn lại bán giá cao ngất ngưởng chỉ vì nó “sạch”. Thị trường này chúng tôi cũng thấy giống tương tự như là thị trường xe hơi điện trước khi có Tesla vậy. Người tiêu dùng quá nản và không có một lựa chọn nào thực sự xuất sắc. Sau hai năm mày mò nghiên cứu và phát triển, chúng tôi tự tin là Rens đã đang và sẽ trở thành một sự lựa chọn xuất sắc giữa các thương hiệu thời trang bền vững.

Trần Bảo Khánh và nhà đồng sáng lập Rens Coffee Shoe Chu Sơn.

Được biết, công ty của anh vừa thực hiện chiến dịch gây quỹ cộng đồng cho sản phẩm “độc nhất vô nhị” trên thế giới này?

Chúng tôi đang làm chiến dịch gây quỹ cộng đồng trên Kickstarter (một công ty huy động vốn đại chúng của Mỹ cho phép các nhà phát triển, kinh doanh, sáng tạo có khả năng đem dự án của mình ra huy động vốn từ những người tiêu dùng thông thường trên mạng internet) với tên gọi Rens/Waterproof Shoe Made From Recycled Coffee. Sau hơn 1 tháng, chúng tôi đã gọi được hơn 400.000 USD với gần 4000 khách hàng tới từ hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Chiến dịch vẫn còn chạy khoảng một tuần nữa và hi vọng sẽ đạt được hơn nửa triệu USD từ Kickstarter.

Khi làm chiến dịch Kickstarter, chúng tôi cũng không thể nào tưởng tượng được Rens có thể nhận được nhiều sự ủng hộ đến từ hàng nghìn khách hàng khắp năm châu bốn bể. Đây thực sự là một điều bất ngờ và tuyệt vời nhất mà team của tôi cảm nhận được.

Phát triển sự nghiệp tại Phần Lan, anh có tâm nguyện gì muốn kết nối với quê hương mình?

Dù đi đến bất kì đâu và đạt được thành tựu gì thì cuối cùng tôi vẫn là máu đỏ da vàng và tự hào là người Việt Nam. Tôi hi vọng bản thân có thể là một phần bé nhỏ đại diện cho Việt Nam ở sân chơi quốc tế. Về dài hạn, tôi dự định sẽ đầu tư nghiên cứu thêm để có thể sản xuất từ A-Z sản phẩm của công ty ở Việt Nam từ nguyên liệu thô, phụ liệu cho đến thành phẩm cuối cùng mà không phải thông qua hay nhập từ nước khác về. Không chỉ giúp cho kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam, tôi còn mong muốn có thể đóng góp vào việc xây dựng mạng lưới và cách điều hành sản xuất công nghiệp trong tương lai của đất nước mình “xanh và sạch” hơn cách mà Trung Quốc đã làm và ảnh hưởng nặng nề đến môi trường của nước họ, đặc biệt là trong ngành thời trang may mặc.

Xin cảm ơn anh nhiều!

TRỌNG VŨ (baoquocte)