Chiều 24/5 (theo giờ địa phương) cử tri Séc đã bắt đầu đi bầu 21 đại diện của Cộng hòa Séc tại Nghị viện châu Âu trong năm năm tới và cuộc bầu cử kéo dài trong hai ngày. Tuy nhiên rất khó dự đoán kết quả bầu cử do tỉ lệ cử tri đi bầu thường khá thấp.

Theo Ủy ban bầu cử Trung ương, tổng cộng có 841 ứng cử viên đại diện cho khoảng 40 đảng phái, phong trào, nhóm chính trị tham gia tranh cử và chỉ có 21 người trong số họ sẽ được bầu vào Nghị viện châu Âu. Hơn 14 000 địa điểm bỏ phiếu đồng loạt mở cửa lúc 2 giờ chiều (giờ địa phương), đóng cửa lúc 10 giờ đêm cùng ngày, và ngày thứ Bảy 25/5 các địa điểm bỏ phiếu sẽ mở cửa trở lại lúc 8 giờ sáng, đóng cửa lúc 2 giờ chiều.

CH Séc nằm trong danh sách các nước có tỉ lệ cử tri đi bầu nghị viện châu Âu thấp nhất trong khối. Cuộc bầu cử nghị viện châu Âu 5 năm trước đây cho thấy chỉ có 18% cử tri Séc đi thực hiện nghĩa vụ, thấp thứ hai trong EU sau Slovakia, so với mức trung bình 42% của châu Âu. Dự đoán tỉ lệ có tăng chút ít trong cuộc bầu cử lần này do nhiều người muốn có sự cải tổ trong EU trong 5 năm tới.

Trong cương lĩnh tranh cử, ODS muốn EU phân quyền nhiều hơn cho các nước thành viên

Ứng cử viên Jan Zahradil của ODS bỏ phiếu tại một địa điểm bỏ phiếu ở Praha 6

“Trước hết tôi tin rằng EU nên làm ít hơn, nhưng hiệu quả hơn,” ông Jan Zahradil, ứng cử viên hàng đầu của Đảng Dân chủ công dân (ODS) nói sau khi hoàn thành nghĩa vụ tại một địa điểm bỏ phiếu ở Praha 6. “EU cần phân quyền nhiều hơn cho các nước thành viên, linh động hơn để có thể đối phó với những thách thức của thế kỷ 21 như suy giảm kinh tế, bảo vệ môi trường….”

Trong vai trò là một cử tri, Giáo sư Michael Šebek, người có nhiều năm giảng dạy tại Trường Đại học kỹ thuật Séc (ČVUT) chia sẻ ông không hài lòng khi một số người có quan điểm muốn Séc rời khỏi EU.

“Tôi thực sự quan ngại về một số vấn đề châu Âu đang nổi lên trong nước mà theo tôi nghĩ nó thật ngớ ngẩn và vô nghĩa,” Giáo sư Šebek nói. “Tôi nghĩ chúng tôi thuộc về EU, là người của châu Âu. Tự hào là người Séc, sống trong một xã hội văn minh, nhưng tôi khá lo ngại bởi một bộ phận người dân lại muốn rời bỏ nó, và tôi nghĩ nó sẽ là kết cục kinh khủng với chúng tôi.”

Các cuộc thăm dò trước bầu cử cho thấy Phong trào ANO của thủ tướng Andrej Babiš vẫn là đảng lớn nhất tại CH Séc và có cơ hội dành chiến thắng cao nhất bất chấp sức ép rất lớn từ các cuộc biểu tình rầm rộ suốt 4 tuần qua đòi thủ tướng phải từ chức. Kế đến là Đảng Dân chủ Công dân (ODS) và Pirates sau khi họ giành được thắng lợi khá lớn tại cuộc bầu củ Hội đồng địa phương cuối năm ngoái.

Không còn giữ được lợi thế, Đảng Dân chủ xã hội (ČSSD) và Đảng Cộng sản (KSČM) được dự đoán hoặc giữ được nguyên số ghế hiện có hoặc mất 1-2 ghế tại Nghị viện châu Âu trong cuộc bầu cử này. Đảng Tự do và Dân chủ trực tiếp (SPD) có tư tưởng cực hữu và muốn Séc rời khỏi EU của doanh nhân gốc Nhật Tomio Okamura kỳ vọng có được ghế đầu tiên tại nghị viện.

Các cuộc thăm dò cũng chỉ ra rằng không phải tất cả cử tri có tên trong danh sách sẽ đi bầu, chủ yếu vẫn là nam giới, có trình độ đại học và cử tri ở các thành phố lớn; rất nhiều cử tri 18 tuổi vẫn còn lưỡng lự có đi bầu hay không. Vấn đề chi phối cử tri bao gồm an ninh, người nhập cư, quyền lợi quốc gia, Brexit, biến đổi khí hậu hay thực phẩm chất lượng kép, trong đó an ninh là vấn đề họ quan tâm nhất.

CH Séc là nước duy nhất trong Liên minh châu Âu tổ chứ bầu cử nghị viện trong hai ngày. Thời tiết khá đẹp như hôm nay là một trong yếu tố thuận lợi để người ta hy vọng tỉ lệ cử tri đi bầu cao hơn những lần trước. Dự kiến kết quả bầu cử sẽ được công bố vào tối Chủ Nhật 26/5.

Hữu Bình/VOV Praha