"Việc chuẩn bị tinh thần của quân nhân là đáng báo động. Thực tế là thế hệ X sắp kết thúc, đó là những người vẫn có thể chơi ngoài đường phố hoặc tắm ở ao hồ. Ứng viên vào quân đội bây giờ thuộc về thế hệ khác — Y, và đã là những người rất khác nhau, họ sống trong thực tế ảo của riêng mình", — Chính trị gia, cựu thành viên của Ủy ban quốc hội Séc về quốc phòng Stanislav Mackovík bình luận với Sputnik.

Sputnik: Nhân khẩu học có phải là vấn đề thực sự đối với quân đội Séc không? Bây giờ người ta nói rằng các quân nhân đã già đi nhiều.

Matskovik: Nhân khẩu học không phải là vấn đề chính. Quân đội có nhiều vấn đề khác, và quyết định của họ bị trì hoãn. Tôi sẽ đưa ra một số ví dụ minh họa trong nhiều năm quân đội đã thực hiện những ý tưởng xấu và phá hủy nó từ bên trong.

Năm 1995, trong quân đội Séc, tỷ lệ sỹ quan trên 35 tuổi là 21,4%, tức là khoảng 8 nghìn người. Năm 2008, tỷ lệ này  tăng lên 40,6%.

Mối liên hệ giữa mức độ giáo dục và chức vụ quân đội không được đánh giá đúng. Vào năm 1990 và năm 1993 (tức là sau khi Tiệp Khắc sụp đổ), trong quân đội chúng tôi chỉ có bốn người có trình độ đại học. Vào năm 1998, chúng tôi đã có 281 sĩ quan có kiến thức đại học.

Quân đội bắt đầu già đi cùng lúc khi toàn bộ hệ thống đất nước bắt đầu sụp đổ, bao gồm cả giáo dục. Tính cơ động theo chiều dọc đã giảm. Quân đội nhỏ có ít chức năng, vì vậy động lực biến mất, đặc biệt là trong số các ứng viên từ trung học. Quân đội ngày nay không có khả năng, và đôi khi không muốn giữ lại những người lính được huấn luyện và đào tạo tốt. Có những trường hợp quân đội đang cố gắng để thoát khỏi một người lính chưa phục vụ đủ thời gian để đủ điều kiện về hưu.

Tôi biết một số tướng lĩnh trẻ trong quân đội hôm nay nói với binh lính rằng phục vụ trong quân ngũ không phải là công việc hết đời. Đồng thời đã là một truyền thống khi bổ nhiệm các nhà chính trị vào vị trí  bộ trưởng, thứ trưởng quốc phòng, họ là những người không biết bất cứ điều gì về nhu cầu của quân đội. Những người này, lần lượt, được bao quanh bởi một đám đông thông minh hơn — các doanh nhân chỉ quan tâm đến kết quả bán hàng.

Sputnik: Tổng Tham mưu trưởng Aleš Opata nói rằng trong tương lai quân đội sẽ được phục vụ bởi những  người đã dành một nửa cuộc sống của họ trong thế giới ảo, mà thời niên thiếu không được tắm trong sông hồ. Nếu hỏi với sự mỉa mai rằng, làm sao để huấn luyện những người như vậy thành chiến sĩ quân đội Séc- người lính mới có thể sẽ cần túi ngủ ấm và gối mềm, hay đằng sau nó là những  vấn đề nghiêm trọng hơn?

Matskovik: Tướng Opata là một người thực dụng, không phải là quan chức thiếu kinh nghiệm. Ông ấy đã nói sự thật <…>. Trong quân đội sẽ  ngày càng nhiều người hâm mộ Bart Simpson. Trong một vài năm nữa, cấu trúc tuổi tác và xã hội của các sĩ quan và tướng lĩnh sẽ thay đổi. Hiện nay trong quân ngũ vẫn còn những người tốt nghiệp các học viện quân sự xã hội chủ nghĩa, mà sau này đã rơi theo chính sách của NATO.

Sẽ không lâu nữa đến thời điểm khi chúng tôi sẽ chỉ có những quân nhân tốt nghiệp Đại học Quốc phòng và cựu sinh viên từ phương Tây. Một số người trong đó sẽ chỉ biết câu chuyện lịch sử trên phim Hollywood.

Sputnik: Điều này có nghĩa là công nghệ hiện đại — Instagram, Facebook, Pokémon, v.v., sẽ khiến chúng ta dễ bị tổn thương hơn, và chúng ta mất khả năng bảo vệ đất nước mình?

Matskovik: Chỉ Facebook với Pokemon không làm hư hỏng quân đội của chúng tôi. Chúng tôi có một quân đội nhỏ, tiềm năng đã được sử dụng trong nhiều năm chỉ trong các nhiệm vụ ở nước ngoài, là tủ kính trưng bày cho các chính trị gia,  phần lớn là quan điểm cánh hữu. Sức mạnh thực sự của nó đang suy yếu, và hơn nữa, các chính trị gia và các tướng lĩnh nghiêng về việc dựa dẫm vào Mỹ và NATO.

Trong ngân sách cho năm 2018 về thiết bị quân sự dự toàn 58,9 tỷ kroon (2,2 tỷ  Euro), tăng 6,4 tỷ (248 triệu. Euros) so với năm trước. Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng trong năm qua đã trả lại ngân sách nhà nước 4 tỷ kroon (155 triệu euro)!

Trong điều kiện như vậy, quân đội không thể tiếp tục đổi mới khả năng chiến đấu. Trong số những diễn biến gần đây xác nhận lời nói của tôi, bạn có thể tham khảo nỗ lực để mua 8 radar MADR từ Israel với số tiền 3,5 tỷ kroon (136 triệu. Euros). Hội đồng Bảo an NATO tuyên bố các radar này không thể kết nối với hệ thống của liên minh, vì chúng được sản xuất bởi một quốc gia không phải là thành viên NATO.

Với một cơ chế mua sắm không trung thực như vậy, thật khó để làm việc. Do đó không có sự khác biệt nào cho dù quân đội đã trở nên "dễ bị tổn thương". Điều chính là các giao dịch thương mại di chuyển đúng hướng mà họ cần.

Sputnik