Thời gian gần đây LUẬT ĐĂNG KÝ DOANH THU TRỰC TUYẾN đã gây nhiều xôn xao, thậm chí hoang mang trong đời sống cộng đồng không chỉ với các doanh nghiệp Việt Nam mà cả các doanh nghiệp đang làm ăn tại CH Séc. Vậy EET là gì, nó tác động thế nào? Liên quan đến những ai? Thái độ và cách thức thực hiện của cộng đồng VN ra sao?

I, EET (Elektronické evidence tržeb) là gì – Viết tắt 3 chữ cái mà tiếng Việt gọi là „Đăng ký doanh thu trực tuyến“

A.Mục đích của EET: Nhằm giảm đi sự cạnh tranh không lành mạnh qua việc trốn thuế khi thu tiền mặt và tăng nguần nthu cho ngân sách thông qua thu thuế giá trị gia tăng (DPH) và thuế thu nhập. Theo ước tính của Bộ tài chính khoảng 170 tỷ Kč/năm. (Gấp đôi thâm hụt ngân sách). Giảm thiểu „lương đen“ nghĩa là trước đây trả lương trên giấy tờ một phần, một phần trả ngoài. Vì thế tăng thêm nguần thu cho bảo hiểm XH và tạo sự công bằng về quyền lợi hưu trí cho người lao động. Bộ tài chính ước tính sau 5 năm thực hiên EET với các đối tượng của giai đoạn 1 và 2 sẽ thu được 60 tỷ Kč- tương đương với 12 tỷ Kč/năm.

B.Những thông tin cơ bản của EET:

       -     Hệ thống quản lý bán hàng sẽ tự động gửi đến hệ thống quản lý tài chính những thông tin chọn lọc từ doanh thu dưới dạng XML. Sau đó hệ thống quản lý tài chính sẽ lập tức gửi lại thông báo với mã kod đặc biệt.

      -      Hệ thống quản lý bán hàng (máy tính tiền) sẽ tự động in hóa đơn có mã kód đặc biệt. người bán hàng có nghĩa vụ trao hóa đơn cho người mua hàng. Người mua hàng có thể dùng mã kod trên hóa đơn kiểm tra xem dữ liệu trên hóa đơn đã được lưu giữ trên máy chủ của cơ quan tài chính hay chưa.

       -      Nếu doanh nhân có nhiều hoạt động khác nhau ( ví dụ hoạt động nhà hàng, khách sạn và cửa hàng bán lẻ hoặc bán xỉ) thì sẽ đăng ký theo từng giai đoạn (được nêu ở phần sau).

C.Các giai đoạn thực hiện doanh thu trực tuyến:

1. Từ 01.12.2016: Nhà hàng, khách sạn, nghà nghỉ gọi tắt là dịch vụ ăn uống và dịch vụ lưu trú.

2. Từ 01.3.2017: Bán buôn và bán lẻ

3. Từ 01.3.2018: Làm nghề tự do như dịch vụ taxi, chuyên chở hàng hóa, luật sư, bác sỹ, và nông nghiệp.

4. Từ 01.6.2018: Làm nghề thủ công và sản xuất.

D,Những giao dịch bắt buộc phải đăng ký doanh thu trực tuyến : tiền mặt, thẻ tín dụng (qua cổng thanh toán kết nói với máy tính tiền), phiếu ăn (strávenky), phiếu quà (pokázky), séc và các phương thức thay thế tiền mặt khác.

E,Những giao dịch không bắt buộc đăng ký doanh thu trực tuyến:

• Chuyển khoản
• Tạm ứng tiền hàng thông qua hóa đơn chuyển khoản(ví dụ cung cấp hàng từ tổng kho cho doanh nhân).
• Bán một lần: Sản phẩm nông nghiệp tự vườn nhà mà gia đình dùng không hết.
• Trường hợp đặc biệt khác như máy bán đồ ăn, nước uống tự động.
• Các tổ chức, cơ quan phi lợi nhuận nếu buôn bán tạo quĩ mà doanh thu dưới 175 000Kč/năm hoặc lợi nhuận dưới 5% so với doanh thu (Tržby)

G,Những dữ liệu bắt buộc phải in trên hóa đơn: kód BKP, FIK

H,Máy tính tiền và sơ đồ kết nối:

• Máy tính tiền- máy chủ của sở tài chính- máy tính tiền và đồng thời:
• Máy tính tiền- hóa đơn- máy chủ sở tài chính- hóa đơn (trường hợp khách hàng cần kiểm tra dữ liệu đăng ký trên hóa đơn).

I,Dữ liệu gửi đến Tài chính:

• Trường hợp không kêt nối mạng có thể in hóa đơn không có cod FIK (mã kód đặc biệt) nhưng phải có kod PKP. Dữ liệu phải được gửi đi trong vòng 48 hod.
• Trường hợp rớt mạng (internet gặp sự cố kỹ thuât) được phép lưu trữ dưới dạng đơn giản (zjednodušený rezim) kód PKP và gửi dữ liệu trong vòng 5 ngày với mã kód PKP. Vẫn phải in và trả hóa đơn cho khách hàng ngay sau khi mua hàng.

K,Ai kiểm tra EET: Sở tài chính (finalční úřad), cảnh sát hải quan (celní správa)

L,Hình thức kiểm tra: Nhân viên kiểm tra sẽ thực hiện hành vi mua hàng hặc sử dụng dịch vụ để khiểm tra hóa đơn. Họ có thể trả lại hàng (trừ các loại thịt, thực phẩm đã thái ra từ nguyên khối v.v.v.).

M, Mức phạt cho từng lỗi vi phạm:

• Không gửi doanh thu hoặc không in hóa đơn bán hàng: đến 500 000,-Kč Nếu tái phạm sẽ đóng cửa cử hàng. Trường hợp tái phạm nghiêm trọng: thu hồi giấy phép kinh doanh hoặc hành nghề. Có nghĩa là cấm kinh doanh.
• Không thực hiện nghĩa vụ thông báo bên máy tính tiền: đến 50 000,-Kč (người bán hàng có trách nhiệm thông báo thông tin máy tính tiền ở: chế độ bình thường – Bězný rezim, chế độ đơn giản – zjednodušený).

N,Chuẩn bị: máy tính tiền, phần mềm, internet (pokladní zařízení, software, internet.)

• Chọn máy tính tiền phù hợp với hoạt động kinh doanh của mình, đồng thời đáp ứng các chức năng theo yêu cầu của luật EET. (DPH được tính vào giá sản phẩm  hoặc dịch vụ). Yêu cầu nhà cung cấp máy cài đặt giúp những phần mềm cần thiết
• Chú ý: DPH dành cho quán ăn (trừ rượu bia) sẽ giảm từ 21 xuống 15% từ 01.12.2016. Kinh doanh cá thể được giảm một lần là 5000,-Kč trong thuế thu nhập cá nhân.

O, 5 bước tiến hành: có 5 bước như sau

      1,  Lấy dữ liệu xác thực (autentizační údaj) trên trang web của cục quản lý thuế hoặc đến thẳng sở tài chính. (chờ họ cấp trực tiếp).

       2, Đăng nhập vào EET trên cổng thông in của cục thuế (www.etrzby.cz)- đăng ký kinh doanh. Tải về và cài đặt chúng chỉ dịch vụ giải pháp cung cấp phần mềm (POS).

        3, Đăng ký tất cả các cơ sở kinh doanh, dịch vụ. Mỗi cơ sở có mã số riêng sau này sẽ được in lên phiếu tính tiền cho khách hàng-

         4, Lấy chứng chỉ /celtifikát)- miễn phí tại sở tài chính- nhằm mục đích kết nối danh thu trực tuyến để thông báo dữ liệu doanh thu (tức trzby).

         5, Cài đặt chúng chỉ vào máy. Nên nhờ nhà cung cấp cài đặt hộ.

Chú ý:  từ 01,9.2016 lấy dữ liệu, số chứng chỉ , cài đặt máy. Từ 01,11,2016 thử EET. Từ 01.12.2016 vận hành đôi với nhà hàng, khách sạn.

Đương nhiên chúng ta cần: máy tính tiền, phần mềm, máy in và internet.

II, Những thách thức và thái độ của chúng ta:

1, Thực tế và hệ lụy:

• Thời gian vừa qua một số đảng phái đối lập như TOP 9,ODS v.v.v. Thậm chí cả phong trào Starostové hnutí đang cầm quyền lãnh đạo tỉnh Liberecký cũng có đơn phản đối lên tòa hiến pháp yêu cầu dừng hoặc hủy hoàn toàn đôi với luật đăng ký doanh thu trực tuyến – EET. Rất tiếc lần thứ nhất bị bác, lần thứ hai sẽ không kịp vì theo phát ngôn viên của tòa hiến pháp việc xem xét sẽ kéo dài từ 9 tháng đến 1 năm mà thời điểm luật có hiệu lực (01.12) đang đến gần. Vì vậy EET chắc chắn không có gì thay đổi.
• Thực hiên luật EET chắc chắn sẽ anh hưởng đến thu nhập không chỉ với cộng đồng chúng ta mà tất cả các doanh nghiệp đang làm ăn trên toàn CH Séc.
• Thái độ của chúng ta: Bình tĩnh. Chịu khó tìm hiểu và lựa chọn phù hợp

2,Truy thu thuế và giải pháp:

• Chuyển tư cách pháp nhân : Con số 170 tỷ Kč /năm nói lên rất nhiều doanh nghiệp tại CH séc phải đăng ký trả thuế giá trị gia tăng –DPH- nhưng chưa đăng ký và tất nhiên không trả. Vậy thì phần phần lớn đã và sẽ phải đăng ký trả thuế DPH. Sẽ có sự khác biệt lớn về doanh thu năm 2016 và 2017. Vậy thì phải làm thế nào?

Trên các trang mạng XH có nói về kinh nghiệm của người Croatia. Ví dụ: doanh thu năm trước trong tờ khai thuế chỉ là 890 000,-Kč năm sau (sau khi thực hiên luật EET- sẽ là 3000 000,-Kč. Sự khác biệt này sẽ là dấu hỏi lớn. Họ giải quyết như sau:

+ Nếu KD đứng trên chồng thì báo phòng KD dừng. Đăng ký KD vào tên vợ hoặc con v.v.v.

+ Tùy theo qui mô của từng gia đình mà chuyển từ KD cá thể sang KD công ty s.r.o. với IČ hoàn toàn khác.

+ Cân nhắc tư cách pháp nhân:

• Mọi người cần tham khảo và cân nhắc tư cách pháp nhân cho phù hợp. Ví dụ: thuế thu nhập cá nhân của osvč là 15%, s.r.o là 19%.
• Doanh thu là 3 triệu kč/Kč  số tiền thuế, tiền bảo hiểm XH, Y tế của osvč  khác với s.r.o. Doanh thu từ 10 triệu/ năm lại càng khác nhau
• Vốn pháp định thành lập ct s.r.o. chỉ là 01 kč. Chủ công ty cũng có thể là người làm của công ty. Mối quan hệ là gười sử dụng lao động và người lao động thông qua HĐ lao động để trả lương, trả bảo hiểm, thuế…. Tiền trong tài khoản ct s.r.o là tiền công ty. Sẽ chỉ là tiền cá nhân sau khi chia cổ tức và thuế thu nhập.

3, Trang thiết bị và kế toán:

• Mọi người cần tìm hiểu kỹ các hãng cung cấp máy tính tiền để mua được máy phù hợp với qui mô và hình thức kinh doanh mà vẫn đáp ứng được luật EET. Ví dụ kinh doanh nhà hàng, khách sạn dùng máy dotyčný (ấn trực tiếp trên màn hình) là phù hợp hơn bàn phím.
• Vài năm trở lại đây nhiều bà con đã trang bị hệ thống máy tính tiền, cần hỏi nhà cung cấp xem máy có đáp ứng được EET không, có tương thích để cài phầm mềm mới không? Sau này nâng cấp phần mềm có ổn không ? v.v.v.v
• Kế toán: Cần tìm công ty kế toán hoặc kế toán viên có kinh nghiệm và uy tín và dứt khoát phải ký ủy quyền toàn phần cho họ để họ thay mình giải trình nếu cơ quan tài chính yêu cầu.
• Đăng ký nộp DPH và chứng từ thuế: nếu đã có kế toán ủy quyền, báo họ đăng ký nộp DPH, đang ký nộp thuế phương tiện phục vụ kinh doanh và dịch vụ. Ví dụ ô tô chở hàng  .v.v.v. Trang thiết bị cử hàng, phiếu xăng dầu .v.v.v. đều được khấu trừ DPH. Thực tế chứng từ chi hợp lệ càng nhiều thì nộp DPH càng ít.

Với tâm huyết vì một cộng đồng ổn định và phát triển, xứng đáng là dân tộc thiểu số Việt Nam trong đại gia đình CH Séc, vì vậy HN VN tỉnh Liberecký tôi đã tìm hiểu và dịch các tài liệu chính thức của Bộ tài chính, Hiệp hội kế toán và tư vấn tài chính Nhằm cung cấp những thông tin cơ bản về luật EET. Chúng tôi không phải chuyên gia tài chính, không phải kế toán hay luật sư mà chỉ là người làm doanh nghiệp thuần túy có chút kinh nghiệm và tiếng Séc, hy vọng được mọi người cảm thông.

Chúc bà con có những chọn lựa khôn khéo thông minh và phù hợp để EET ít có tác động xấu đến đời sống kinh doanh và cung cấp dịch vụ.

Hội người Việt am tỉnh Liberecký tổng hợp và biên dịch