Hội nghị doanh nghiệp Việt kiều châu Âu lần thứ 10 tại Budapest, Hungary diễn ra từ ngày 16 tới 18.9 năm 2016, điều thú vị là trùng với thời điểm cuộc họp thượng đỉnh EU tại Bratislava, Slovakia ngày 16.9. Hội nghị doanh nghiệp Việt Kiều châu Âu lần này đã tập trung đại diện các Hội doanh nghiệp Việt Nam từ 20 nước trong Châu Âu và nhiều khách mời từ khắp nơi.

Hội nghị đã đánh dấu 10 năm liên kết và phát triển của Liên hiệp các Hội doanh nghiệp Việt Nam toàn Châu Âuu manh nha từ Hội nghị lần thứ nhất ở Praha 2006, xuất phát từ nhu cầu liên kết các doanh nghiệp Việt Nam tại Đông Âu và Nga để mở rộng mô hình chợ “Trung tâm thương mại” của người Việt Nam ra Châu âu, bắt nguồn từ sự thành công của các TTTM ở Praha, Varsava, Berlin, Budapest, Moskva... trong các năm từ 1995 đến 2005.

Thành quả của Liên hiệp sau 10 năm là gì?

1.Đó là sự gắn kết của các Hội doanh nghiệp Việt Nam tại Châu âu, ban đầu là các doanh nghiệp Đông âu đã mở rộng gắn kết với các doanh nhân Tây âu như Pháp, Ý, Anh, Đức, Thuỵ sỹ, Thuỵ điển...

2.Từ sự quan tâm chung,đã có nhiều chuyến khảo sát đầu tư mở TTTM của người Việt Nam tại Bungaria, Rumania, Thuỵ sỹ, Phần lan...xuất phát từ nhu cầu gọi vốn của các Hội doanh nghiệp khu vực.

3.Từ các cuộc gặp gỡ tại Hội nghị thường niên, đã có nhiều doanh nhân từ các nước  liên kết với nhau đầu tư về Việt Nam trong rất nhiều lĩnh vực, nhiều doanh nhân rất thành đạt như những doanh nhân từ Ukrajna, Nga, Séc, Balan...

4.Doanh nghiệp Việt kiều Tây âu tham gia vào Liên hiệp đã tạo ra luồng sinh khí mới, mở ra nhiều triển vọng trong tình hình khủng hoảng mất phương hướng của các doanh nhân khu vực Đông âu hiện nay.

Những thách thức hiện nay!

1.Mô hình kinh doanh ‘Chợ” và cung cách buôn bán của doanh nhân bám vào chợ đã trở nên lạc hậu. Luật pháp EU và sự cạnh tranh khốc liệt của các Tập đoàn Đa quốc gia từ Tây âu ngập tràn khắp Đông âu đã làm cho mô hình này dần phá sản và thời gian tồn tại được đếm từng ngày nếu không chịu đổi mới!.

2.Sự hoà nhập của Châu âu, mở đầu là hiệp ước Shengen làm cho việc đi lại giữa các nước trở nên đơn giản. Hàng hoá luân chuyển dễ dàng, sự chênh lệch giữa các nước trong EU giảm dần khiến cho các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ người Việt lao đao!. Xu hướng các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ gói ghém lại rời khỏi thị trường truyền thống tản mạn sang Tây âu, trở thành những người làm thuê như người Việt ở Tây âu đã trở thành phổ biến.

3.Những doanh nhân khởi xướng Liên hiệp 10 năm trước đây đã trở nên lạc hậu. Những nhân tố mới là các doanh nghiệp trẻ chưa có những định hướng phát triển rõ ràng như thế hệ đàn anh trước đây, vì vậy đã xuất hiện một khoảng trống kế tục. Một thách thức rõ ràng và khốc liệt!.

4.Xu hướng doanh nghiệp Đông âu sẽ hoà nhập vào Tây âu về mọi mặt là xu thế không thể thay đổi, vì vậy thách thức hiện nay là quá trình chuyển hướng như thế nào?. Doanh nghiệp Việt kiều Tây âu sẽ cung cấp cho Đông âu nhiều kinh nghệm  quý báu.

Vấn đề cần làm hiện nay là gì?

1.Các hội nghị doanh nghiệp Việt kiều Châu âu hàng năm cần duy trì nhưng cần quy tập được lãnh đạo các hội doanh nghiệp và những doanh nghiệp hàng đầu thật sự từ các nước để có thể dẫn hướng tốt cho các Hội viên bằng những đề xuất mới. Hội nghị cần đi vào thực chất, tránh các nội dung lan man, lặp lại.

2.Đã đến lúc doanh nghiệp Việt Nam tại Châu âu cần nhìn nhận lại mình trong quan hệ với các Hội doanh nghiệp người bản địa. Không thể cứ bám mãi vào bản thân mình, co cụm trong nhóm người Việt với nhau. Cần hoà nhập vào hoạt động doanh nghiệp chung, mở rộng đối tác làm ăn với doanh nhân sở tại.

3.Cần phải liên kết chặt chẽ với các doanh nghiệp trong nước, hỗ trợ nhau cùng phát triển. Còn nhớ tại Hội nghị Doanh nghiệp ở London năm 2008 đã có sự tham gia tích cực của Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng cùng đoàn doanh nghiệp hùng hậu của Việt Nam. Nhưng tại Hội nghị 10 ở Budapest 2016 chỉ có sự tham gia của một số Đại sứ và Tham tán thương mại!.

4.Trẻ hoá đội ngũ doanh nhân trong Liên hiệp là nhu cầu cấp bách hiện nay. Có như vậy mới tìm được những hướng đi mới. Cần thiết nhất là có mặt  những doanh nhân thế hệ mới có những hướng đi mới phù hợp với xu thế hội nhập thời điểm này. Nếu Hội nghị doanh nhân Việt Nam lần thứ 10 vẫn những gương mặt cũ của 10 năm trước với tư duy “Chợ” thì đó là điều đáng suy ngẫm!.

10 năm nhìn lại, một quãng thời gian thật nhiều kỷ niệm. Phải cám ơn những doanh nhân dũng cảm đã khởi đầu xây dựng nên hiệp hội và tạo ra một sân chơi cho các doanh nghiệp Việt kiều tại Châu âu. Chúc cho Liên hiệp tồn tại và phát triển,định hướng tốt cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam toàn Châu âu đoàn kết và hướng về quê hương          .

Ts.Nguyễn Đồng Hải, Bratislava 18.9.2016