Đụng độ giữa quân đội Ukraine và người biểu tình chưa ảnh hưởng đến an toàn của người Việt ở các tỉnh miền đông, nhưng mọi người đang phải chờ đợi với tâm lý căng thẳng và buôn bán cầm chừng.

Làng Thời đại của người Việt ở Kharkov. Ảnh: Hữu Thuật

Trao đổi với VnExpress, anh Bùi Xuân Trương ở Golovka, Donetsk, nói khi nghe tin quân đội Ukraine tiến vào Kramatorsk và Slavyansk anh rất lo lắng. Trong ngày 14-15/4, tại Donetsk vẫn có các cuộc biểu tình của những người phản đối. Một số nơi, chính quyền cấm người dân ra đường, cho phép học sinh người nước ngoài về nước.

Theo anh Lê Văn Gần, sống tại Donetsk, có người thân ở Kramatorsk, được biết người Việt ở đó vẫn an toàn. Slavyansk là điểm nối của ba tỉnh Luhansk, Kharkov và Donetsk, là trung tâm của hệ thống giao thông, do đó ảnh hưởng lớn đến việc buôn bán của bà con người Việt.

Phần lớn người Việt sống tại các tỉnh miền đông Ukraine kinh doanh ở các trung tâm thương mại và chợ, trong tình cảnh buôn bán ế ẩm, họ vẫn phải cố duy trì, bởi con cái họ vẫn đang theo học phổ thông và đại học ở Ukraine. Cũng có một số người lên kế hoạch về Việt Nam.

Ông Nguyễn Hữu Thuật ở Kharkov cho biết, những ngày vừa qua tình trạng lộn xộn thường xảy ra ở khu trung tâm, nơi có các trụ sở của chính quyền. Ảnh hưởng lớn nhất với cộng đồng là những người mua sỉ hàng không đến trung tâm thương mại Barbashova nên buôn bán ế ẩm mặc dù đang đầu vụ xuân hè..

Những người biểu tình mang mặt nạ chống độc và bom xăng tấn công vào tòa nhà của lực lượng an ninh ở thành phố miền đông Gorlovka hôm qua. Ảnh: AFP

Trung tâm thương mại Barbashova rộng hơn 60 hecta giờ rất vắng vẻ. Khu này trước đây thường đón khách từ các vùng giàu có của miền đông Ukraine như Donetsk, Lugansk, Dnevpetrovsk, Zaporoze, Crimea và các tỉnh của Nga giáp với Ukraine. Nay do xung đột, an ninh không đảm bảo và sức mua giảm, tiền vốn ngày càng hao hụt.

Trong hoàn cảnh mới, người Việt chuyển sang thích nghi bằng cách chi tiêu dè sẻn hơn, tìm công việc mới và chú ý bảo đảm an toàn cho mình và người thân khi ra đường. Phần lớn bà con trước đây buôn bán hàng may mặc nhập từ Trung Quốc, Việt Nam, Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng hiện một số hộ chuyển sang bán hàng ăn, thực phẩm và giải khát với đồng vốn ít ỏi. Nhìn chung, cuộc sống trở nên khó khăn hơn.

Ông Thuật bày tỏ lo lắng, nếu đất nước Ukraine không toàn vẹn thì cộng đồng người Việt ở miền đông Kharkov, Odessa, Lugansk, Dnhevpetrovsk (khoảng 9.000 người) và miền trung và tây Kiev, Lviv, Trenopol (trên 1.000 người) sẽ phải nhận thẻ thường trú dài hạn ở Kiev.

Nếu căng thẳng chấm dứt thì tình hình kinh tế cũng sa sút. Để nhận được gói cứu trợ tài chính của phương Tây, Ukraine phải tăng giá năng lượng điện, gas, phá giá đồng nội tệ, do đó giá sinh hoạt sẽ tăng, ông Thuật nói.

Hôm 16/4, khoảng 500 binh sĩ, nhiều vũ khí hạng nặng và các phương tiện quân sự như xe bọc thép, máy bay của quân đội Ukraine tiến vào hai thành phố Kramatorsk và Slavyansk. Súng đã nổ tại một sân bay địa phương khiến ít nhất 4 người chết và một số khác bị thương.

Tổng thống tạm quyền Oleksandr Turchynov hôm 14/4 công bố một "chiến dịch chống khủng bố" nhằm vào những người biểu tình đã chiếm nhiều tòa nhà hành chính và an ninh ở miền đông Ukraine.    

Việt Anh (vnexpress)